Çiriş (Eremurus spectabilis M.Bieb.) tohumlarında çimlenme ve çıkış performansını artırmaya yönelik farklı kombinasyon uygulamaları

Abstract

Araştırmada, çiriş (Eremurus spectabilis) tohumlarının çimlenme ve çıkış performansını artırmaya yönelik farklı uygulamalar yapılmıştır. Bu amaçla tohumlara farklı sürelerde (30, 50, 80 ve 100 gün) soğukta (4ºC) nemli katlama uygulaması ile birlikte, gibberellik asit (GA3) (500 ve 750 ppm - 24 ve 48 saat), potasyum nitrat (KNO3) (5 mM - 24 ve 48 saat), kalsiyum klorür (CaCl2) (5 mM - 24 ve 48 saat), farklı besin ortamlarında (MS, B5 ve WH) in vitro çimlendirme uygulamaları ile tohum ucu kesme uygulamaları yapılmıştır.24 saat süreyle GA3 uygulamalarında, en yüksek çimlenme ve çıkış oranı % 21.04 oran ile 500 ppm GA3 dozunda 100 gün katlama uygulamasından elde edilmiştir. 48 saat süreyle GA3 uygulamalarının etkisinde ise; çimlenme ve çıkış oranı değerlerinde GA3 dozu etkili bulunmazken, en yüksek çimlenme oranı, 500 ppm (% 20.36) ve 750 ppm (% 20.00) dozlarında 100 gün katlama uygulamasından, en iyi çıkışlar ise 500 ppm GA3 + 100 gün katlama (% 18.51) uygulamasından sağlanmıştır. 5 mM KNO3 uygulamalarında; çimlenme (%11.12) ve çıkış (%9.71) oranı, kökçük (0.29 cm), sapçık (3.00 cm) ve fide uzunluğu (3.29 cm) ile güç indeksinde 100 gün katlama süresinde 48 saat KNO3 uygulamaları ortalaması, 5 mM CaCl2 uygulamalarında ise; çimlenme (% 10.17) ve çıkış (% 8.37) oranı yönünden 24 saat CaCl2 uygulamaları ortalaması daha başarılı bulunmuştur. In vitro çimlendirme denemelerinden umutvar sonuçlar elde edilemezken, tohum ucu kesme uygulamaları tüm uygulamalar arasında en başarılı uygulama olarak tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: CaCl2, Eremurus spectabilis, KNO3, Soğukta nemli katlama, Tohum.

In the study, different applications were carried out to increase germination and emergence performance of Eremurus spectabilis seeds. For this purpose, giberellic acid (GA3) (500 and 750 ppm - 24 and 48 hours), potassium nitrate (KNO3) (5 mM- 24 and 48 hours) calcium chloride (CaCl2) (5 mM - 24 and 48 hours), in different nutrient media (MS, B5 and WH) in vitro germination and seed tip cutting applications with cold (4ºC) stratification treatments for different periods (30, 50, 80 and 100 days) were made.In 24 hour GA3 applications, the highest germination (21.04 %.) and emergence rate (21.04 %.) was obtained from 100 days cold stratification at 500 ppm GA3 dose. The effect of GA3 doses at 48 hours; germination and emergence rate values of GA3 dose was not found to be effective, the highest germination rate 500 ppm (20.36 %) and 750 ppm (20.00 %) GA3 doses at 100 days cold stratification; the best emergence rate was provided 500 ppm GA3 + 100 days cold stratification treatments (18.51 %). In 5 mM KNO3 applications; germination (11.12%) and emergence (9.71%) ratio, radicle (0.29 cm), hypocotyl (3.00 cm) and seedling length (3.29 cm) and vigor index in the 100 days cold stratification at 48 hours KNO3 applications were more successful. In 5 mM CaCl2 applications; germination (10.17 %) and emergence rate (8.37 %) in terms of 24 hour CaCl2 treatments were found to be more successful. While hopeful results could not be obtained from in vitro germination trials, seed tip cutting applications were identified as the most successful treatment among all applications.Keywords: CaCl2, Cold stratification, Eremurus spectabilis, KNO3, Seed.