Solucan gübresi (vermikompost)`nin domates (Solanum lycopersicum)`te Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary`un neden olduğu kök çürüklüğü hastalığına ve bitki gelişimine etkileri

Abstract

Bu çalışmada Solucan Gübresi (Vermikompost) uygulamasının domates yetiştiriciliğinde önemli sorun olan ve verim kayıplarına yol açan S. sclerotiorum patojeninin neden olduğu kök çürüklüğü hastalığı ve domateste bazı gelişim parametreleri üzerine etkisi incelenmiştir. Çalışmanın birinci aşamasında laboratuvar ortamında yapılan in vitro çalışmalarda vermikompostun S. sclerotiorum'un gelişmine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan ölçümlerde S. sclerotiorum'un tüm petrilerde geliştiği saptanmıştır. Vermikompost emdirilen disklerin ise S. sclerotiorum'un koloni gelişimini engellemediği, ancak sklerot oluşumunun engellendiği görülmüştür. Çalışmanın ikinci aşamasında in vivo koşullarda vermikompostun domates bitkilerinin gelişimi ve S. sclerotiorum'un neden olduğu kök çürüklüğü hastalığına etkisi araştırılmıştır. Denemede hastalığa duyarlı iki farklı domates çeşidi (142 235 F1 ve Alsancak RN F1) kullanılmıştır. Çalışma sonucunda her iki domates çeşidine ait fide gelişim parametreleri açısından muamale grupları arasında istatistiki açıdan önemli farklılıkların olduğu ve genel olarak vermikompostun fide gelişimi açısından olumlu etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Vermikompostun domates fidelerindeki hastalık şiddeti üzerinde de engelleyici etkisinin olmadığı, kontrol uygulamasına göre daha yüksek hastalık şiddetine neden olduğu belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Domates, Solucan gübresi (Vermikompost), S. sclerotiorum

In this study, the effect of vermicompost application on root rot disease and tomato growth parameters were investigated. S. sclerotiorum causes significant yield loss in tomato cultivation.In the first phase of the study, the effect of vermicompost on the development of S. sclerotiorum was investigated. S. sclerotiorum was found to be developed in all the petris. S. sclerotiorum was impeded by vermicompost but it did not interfere with colony growth, but sclerotomy growth was prevented. In the second stage of the study, the effect of vermicompost on the development of tomato plants and S. sclerotiorum rootstroke disease was investigated. Two different tomato varieties (142 235 F1 and Alsancak RN F1) were used in the experiment. As a result of the study, it was found that there were statistically significant differences between the treatment groups in terms of seedling growth parameters of both tomato varieties and also in general vermicompost did not have a positive effect on seedling development. It has been determined that vermicompost has no inhibitory effect on the severity of disease in tomato seedlings and it causes higher disease severity than control application.Key words: Tomato, Vermicompost, S. sclerotiorum