Beyaz lahana (Brassica oleracea L.) fidelerinin bitki ekstraktlarının bazı yabancı ot ve kültür bitkisi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma allelokimyasal etkisi bilinen beyaz lahana (Brassica oleracea L.) fidelerinin yabancı otlardan semiz otu (Portulaca oleracea L.), sirken (Chenopodium album L.), itüzümü (Solanum nigrum L.) ve kırmızı köklü horozibiği (Amaranthus retroflexus L.), ile kültür bitkisi mısır (Zea mays L.) ve şeker pancarı (Beta vulgaris L.) tohumlarının çimlenmesi üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla 2018-2019 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada beyaz lahana fidelerinin yaş ve kurutulmuş örneklerinin metanol ve su ekstraktları (% 30, 40, 50) kullanılmıştır. Mısır bitkisine yapılan uygulamaların hiçbiri olumsuz etki etmezken şeker pancarına ise sadece kuru metanol uygulaması tohumların çimlenmesini etkilemiştir. Yabancı ot tohumlarının çimlenmesinde en iyi sonuç itüzümünde % 50' lik yoğunlıkta kuru su uygulamasında elde edilmiştir. Semizotu, sirken ve kırmızı köklü horozibiğinde ise genel olarak taze metanol uygulamasının % 50' lik yoğunluğu en yüksek etkiyi göstermiştir. Kültür bitkisi ile yabancı ot tohumlarından elde edilen sonuçlar arasında önemli farklılıkların bulunması çalışmanın pratiğe aktarılması açısından önemli bir sonuç olduğu düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Allelopati, Brassica oleracea, Çimlenme, Kültür bitkisi, Yabancı ot.

This study is known as allelochemical effect of white cabbage (Brassica oleracea L.) seedlings of weeds purslane (Portulaca oleracea L.), lamb's quarters (Chenopodium album L.), black nightshade (Solanum nigrum L.) and redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.), with the culture plant maize (Zea mays L.) and sugarbeet (Beta vulgaris L.) seed germination was carried out between 2018-2019 in order to determine the effect. Methanol and aqueous extracts (30, 40, 50 %) of dry and fresh white cabbage seedlings were used in the study. While none of the applications of maize plants were effective, only dry methanol applied to sugar beet. The best result in weed seeds was obtained in dry aqueous application of 50 % concentration in European black nightshade. Purslane, lamb's quarters and Red root amaranth have generally shown the highest effect of 50% concentration of fresh methanol application. There are significant differences between the results obtained from cultivated plants and weed seeds which is an important result in terms of transferring this study to practice. Key words: Allelopathy, Brassica oleracea, Germination, Culture plant, Weed