Agonoscena pistaciae (Burckhardt and Lauterer (Hemiptera psyllidae)`nın Gaziantep, Adıyaman ve Siirt illerinde bulunan popülasyonlarının moleküler karakterizasyonu ile Siirt ilindeki popülasyon gelişmesi

Abstract

Antep fıstığı psillidi, Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae), Türkiye'de Antep fıstığı üretilen bölgelerde fıstık ağaçlarında önemli zararlara neden olan bir türdür. Bu çalışmada, Siirt ili ve ilçelerindeki Antep fıstığı Siirt fıstığı çeşidi üretilen bahçelerde A. pistaciae'nın 2017-2018 yıllarında popülasyon gelişimi izlenmiştir. Ayrıca, zararlının Türkiye'de Antep fıstığı yetiştiriciliğinin yaygın olduğu üç farklı bölgede (Gaziantep, Adıyaman, Siirt) bulunan popülasyonları arasındaki genetik akrabalık ilişkileri ortaya çıkarılmıştır. Agonoscena pistaciae'nın popülasyon gelişimi çalışmaları Siirt İli Merkez, Tillo ve Eruh ilçelerinde yürütülmüştür. Çalışma sonunda, zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının tüm örnekleme bahçelerinde her iki yılda da hemen hemen benzer dalgalanmalar gösterdiği belirlenmiştir. Zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunlukları ilkbahar ve yaz aylarında çok düşük seviyelerde kalmış, Eylül-Ekim döneminde ise kısa sürede aşırı artarak en yüksek seviyelerine ulaşmıştır. Çalışmada Coleoptera, Hemiptera, Neuroptera ve Hymenoptera takımlarına ait 26 avcı ve 1 parazitoid tür tespit edilmiştir. Moleküler karakterizasyon çalışmalarına göre ise zararlının Siirt, Gaziantep ve Adıyaman illerinde yayılış gösteren popülasyonları arasında genetik olarak herhangi bir farklılık tespit edilememiştir. Dolayısıyla bu bölgelerde yaşayan tüm populasyonların A. pistaciae türüne ait olduğu tespit edilmiştir.

The Pistachio psyllid, Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) is a pest species that cause significant damage in Pistachio produced areas in Turkey. In this study, population development of A. pistaciae in 2017-2018 was observed in orchards of Siirtfıstığı variety in Siirt province and districts. In addition, genetic kinship between pest populations in three different regions (Gaziantep, Adıyaman and Siirt) where Pistachio cultivation is widespread in Turkey were investigated. Population development studies of A. pistaciae were conducted in Siirt Province, Tillo and Eruh districts.At the end of the study, it was determined that the nymph, adult and natural enemies of the pest showed almost similar fluctuations in all sampling gardens in both years. The population density of the pests' nymphs, adults and natural enemies remained at very low levels in the spring and summer months, and reached peaks in the shortest period in September-October. In this study, 26 predators and 1 parasitoid species belonging to Coleoptera, Hemiptera, Neuroptera and Hymenoptera were identified. According to molecular characterization studies, no genetic differences were detected between the populations of the pests in Siirt, Gaziantep and Adıyaman provinces. Therefore, it was found that all populations living in these regions belong to A. pistaciae species.