Van ili Çatak ilçesi yerel bal arısı (Apis mellifera L.) populasyonlarının gezgin bal arısı populasyonları ile bazı morfolojik özellikler bakımından karşılaştırılması

Abstract

Gelecekte yürütülecek ıslah çalışmaları için yerel arı genotipleri oldukça önemlidir. Bu nedenle söz konusu populasyonlar üzerine etkili kontrolsüz gezgin arıcılık denetim altına alınmalıdır. Kontrolsüz gezgin arıcılığın yerel genotipler üzerindeki etkisini ortaya koymak amacıyla yürütülen bu çalışmada Van ili Çatak ilçesi çalışma alanı olarak seçilmiştir.Çalışmada gezgin arıcıların sıklıkla tercih ettikleri Çatak ilçesinde iki köyden, beş yerel ve beş gezgin arıcıdan olmak üzere toplam 450 adet işçi arı örneği temin edilmiştir. Eter ile bayıltıldıktan sonra %70'lik etil alkol içeren kavanozlara yerleştirilen işçi arılarda toplam 21 adet morfolojik özellik ele alınmıştır. Üzerinde durulan özelliklerden sürekli değişkenler için tanımlayıcı istatistikler; ortalama, standart hata, minimum ve maksimum değer olarak ifade edilmiştir. Bu özellikler bakımından grup ortalamalarını karşılaştırmada ise Student t testi kullanılmıştır. İstatistik analizler sonucunda yalnızca T3 (3. tergit genişliği) ve CI (kübital indeks) bakımından genotip grupları arasında fark önemli bulunurken (p< 0.05) diğer özellikler bakımından fark bulunmamıştır.Ülkenin milli değerleri arasında yer alan ve yakın zamanlarda ıslah çalışmalarına kaynak olacak popülasyonlar Anadolu'nun ücra köşelerinde bulunabiliyor olsa da gezgin arıcılık kontrol altına alınamazsa değerli genotiplerin elden çıkması kaçınılmazdır.Anahtar kelimeler: Bal arısı (Apis mellifera L.), Gezgin arıcılık, Morfolojik özellikler, Yerel ekotip, Van.

Gelecekte yürütülecek ıslah çalışmaları için yerel arı genotipleri oldukça önemlidir. Bu nedenle söz konusu populasyonlar üzerine etkili kontrolsüz gezgin arıcılık denetim altına alınmalıdır. Kontrolsüz gezgin arıcılığın yerel genotipler üzerindeki etkisini ortaya koymak amacıyla yürütülen bu çalışmada Van ili Çatak ilçesi çalışma alanı olarak seçilmiştir.Çalışmada gezgin arıcıların sıklıkla tercih ettikleri Çatak ilçesinde iki köyden, beş yerel ve beş gezgin arıcıdan olmak üzere toplam 450 adet işçi arı örneği temin edilmiştir. Eter ile bayıltıldıktan sonra %70'lik etil alkol içeren kavanozlara yerleştirilen işçi arılarda toplam 21 adet morfolojik özellik ele alınmıştır. Üzerinde durulan özelliklerden sürekli değişkenler için tanımlayıcı istatistikler; ortalama, standart hata, minimum ve maksimum değer olarak ifade edilmiştir. Bu özellikler bakımından grup ortalamalarını karşılaştırmada ise Student t testi kullanılmıştır. İstatistik analizler sonucunda yalnızca T3 (3. tergit genişliği) ve CI (kübital indeks) bakımından genotip grupları arasında fark önemli bulunurken (p< 0.05) diğer özellikler bakımından fark bulunmamıştır.Ülkenin milli değerleri arasında yer alan ve yakın zamanlarda ıslah çalışmalarına kaynak olacak popülasyonlar Anadolu'nun ücra köşelerinde bulunabiliyor olsa da gezgin arıcılık kontrol altına alınamazsa değerli genotiplerin elden çıkması kaçınılmazdır.Anahtar kelimeler: Bal arısı (Apis mellifera L.), Gezgin arıcılık, Morfolojik özellikler, Yerel ekotip, Van.