İlkokul 4.sınıf sosyal bilgiler dersinde kültürel mirasa duyarlılık ve vatanseverlik değerlerinin biyografilerle öğretimi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında yer alan `Kültürel Mirasa Duyarlılık` ve `Vatanseverlik` değerlerinin öğretiminde biyografi ile öğretimi sürecinde yaşadıkları deneyimleri incelemektir. Bu amaç doğrultusunda dördüncü sınıf öğrencilerinin `Kültürel Mirasa Duyarlılık` ve `Vatanseverlik` değerinin bir teknik olarak biyografi ile öğretim deneyimleri değerlendirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma grubu nitel araştırmalarda kullanılan amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile belirlenmiştir. Bu araştırmada veriler, yarı-yapılandırılmış görüşme ve öğrenci ürünlerinden (biyografi ile öğretim) elde edilmiştir. Araştırma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılında Zonguldak ili Devrek ilçe ilkokullarından 4. sınıfta öğrenim gören bir şubedeki toplam 24 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama sürecinde elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Kültürel mirasa duyarlılık değeri için `Osman Hamdi Bey`, vatanseverlik değeri için `Şerife Bacı` karakterleri belirlenmiş ve biyografi metinleri ile etkinlikler oluşturulmuştur. Seçilen karakterlerin ve hazırlanan biyografi metinlerinin, vatanseverlik ve kültürel mirasa duyarlılık değerlerini yansıtmasına ve öğrenci seviyesine uygun olmasına dikkat edilmiştir. Araştırmanın neticesinde dördüncü sınıf öğrencileri vatanseverliği en fazla `vatanı korumak` ve `vatanı sevmek` olarak tanımlarken, kültürel mirasa duyarlılığı ise `korumak, sahip çıkmak` şeklinde ifade etmektedirler. Vatanını seven bir kişinin asla yapmayacağı davranışı en fazla `vatana ihanet etmez` şeklinde ifade etmişlerdir. Kültürel miraslarımızı neden korumamız gerektiğini en fazla gelecek nesillere aktarmamız gerektiği şeklinde ifade etmişlerdir. İlkokul dördüncü sınıf öğrencileri biyografilerle değerler eğitimi uygulamalarını sevdiklerini ve değerler eğitiminin okulda verilmesi yönünde görüşlerini ifade etmişlerdir. `Kültürel Mirasa Duyarlılık` ve `Vatanseverlik` değerlerine yönelik Biyografi İle Öğretim çalışmalarının bu değerlere yönelik öğrencilerde farkındalığı arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle ilkokul seviyesinde yer alan öğrenciler öğrenirken rol model alırlar. Bu bağlamda değerlerin öğretiminde biyografilerden yararlanılmalıdır. Ancak seçilen biyografilerin ve hazırlanan biyografi etkinliklerinin öğrenci seviyesine uygun olmasına, öğretilmesi istenilen değeri taşımasına dikkat edilmelidir.Anahtar Kelimeler: Değerler Eğitimi, Biyografi, Vatanseverlik, Kültürel Mirasa Duyarlılık, Sosyal Bilgiler

The purpose of this study was to examine the experiences of primary school fourth grade students in the teaching of the values of `Sensitivity toward Cultural Heritage` and `Patriotism` with biographies, which are included in the Social Studies Curricula. According to that purpose, it was aimed to evaluate the experiences of fourth grade students in the teaching of the values of `Sensitivity toward Cultural Heritage` and `Patriotism` with biographies, as a technique. Case study which is among qualitative research designs, was used in the study. Study group was determined via convenience sampling method, which is among purposeful sampling methods used in qualitative researches. Data in this study were acquired via semi-structured interviews and student products (teaching with biography). Study group consisted of a total of 24 fourth grade students receiving education in a primary school in Devrek district of Zonguldak province, in the 2017-2018 academic year. Data acquired in the data collection process were subjected to a content analysis. The character of `Osman Hamdi Bey` was determined for the value of sensitivity toward cultural heritage and the character of `Serife Baci` for the value of patriotism and then activities were created with biography texts. A particular attention was paid so that the characters chosen and the biography texts prepared would reflect the values of patriotism and sensitivity toward cultural heritage and be appropriate for the students' level. As a result of the study, the fourth grade students usually defined patriotism as `protecting the homeland` and `loving the homeland`; whereas sensitivity toward cultural heritage as `protecting and adopting`. They mostly expressed the behavior that would never be realized by someone loving their homeland as `they will not betray the homeland`. Regarding why we should protect our cultural heritages, they mostly stated that we needed to hand them down the next generations. The fourth grade students stated that they liked values education applications with biographies and thought that values education needed to be given in school. It was concluded that Teaching with Biographies studies aimed at the values of `Sensitivity toward Cultural Heritage` and `Patriotism` raised awareness in students of these values. Especially primary school students take role models while learning. In this context, biographies should be used in the teaching of values. However, the biographies to be chosen and biography activities to be prepared should be appropriate for the students' level and bear the value that is intended to be taught.Keywords: Values Education, Biography, Patriotism, Sensitivity toward Cultural Heritage, Social Studies