Yersel lazer tarama teknolojisi ile arkeolojik harita üretimi: Karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

Abstract

Yüzyıllardır yapılan doğrusal ölçümler cetvel, teodolit, çekül doğrultusu gibi araçlarla yapılırdı. Hatta Romalıların yaptığı su kanallarının yumuşak ve şaşmaz düzgünlükteki eğimi bu aletlerle gerçekleşmişti. Modern zamanda bununla da yetinilmeyerek totalstation ve küresel konum belirleme (GPS) yöntemi gibi yeni teknoloji ürünlerinin katılmasıyla mm. hassasiyetinde ölçümler yapılmaya başlandı. Fakat geleneksel jeodezik ölçme yöntemleri, objenin hızlı bir şekilde geometrik ve görsel bilgilerine ulaşmak için çok uygun olmayan yöntemlerdir. Bu nedenle, obje geometrisinin yüksek doğrulukla 3 boyutlu ölçümüne direkt izin veren başka bir tekniğin uygulanması gereğini getirmektedir. Bu sebeple 1990'lı yılların sonunda 2000'li yılların başında ortaya çıkan yersel lazer tarama metodu geliştirilmiştir. Bu metod ile uzun zaman alan, ulaşılması güç veya tehlikeli bölgelerin ölçülmesinde ve ölçülen bütün obje hakkında eksiksiz 3 boyutlu geometrik ve görsel bilgiye ulaşılabilir.Yapılan yüksek lisans tez çalışmasında arkeolojik haritaların yersel lazer tarama tekniği ile oluşturulmasını ve bu oluşum aşamalarında karşılaşılan sorunlara yapılması uygun görülen çözüm olanakları anlatılmıştır.

For centuries, linear surveys have been made with rulers, theodolites and plumb lines. Even the Roman waterways owned their smooth and accurate slopes to these equipments. In the modern era, new devices such as total station as well as Global Positioning System (GPS), which allow more precise surveying, were introduced. However, the traditional geodetic measurement methods fail in providing an object's geometric and visual data in a short period of time. Thus, techniques that enable highly accurate and 3-dimensional surveying of object geometry are required. To this end, in late 1990s and early 2000s, terrestrial laser scanning was developed. With this technique, it is possible to survey remote or dangerous surfaces and acquire detailed, 3D geometric and visual data regarding the surveyed object. In this dissertation, the use of terrestrial laser scanning in the production of archeological maps, the problems encountered during this production are discussed. Also, suggestions are made to overcome these problems.