Fen bilgisi öğretmen adaylarının tükenmişlik ve kpss kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Fen Bilgisi öğretmen adaylarındaki tükenmişlik ve KPSS kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu değişkenler öğretmen adaylarının; cinsiyet, sosyo-ekonomik düzey, sınıf düzeyi, akademik başarı ve üniversitede öğrenim gördükleri programa isteyerek yerleşip yerleşmeme durumudur. Bu araştırmada araştırma modeli olarak `tarama modeli` kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği programında öğrenim gören 1., 2., 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinden 114 öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde, sorumlu araştırmacının öğrenimini sürdürdüğü kurum olması bakımından kolay ulaşılabilir örneklem seçimi tercih edilmiştir. Araştırmada, öğretmen adaylarındaki mevcut tükenmişlik ve KPSS kaygı düzeylerinin ne durumda olduğu ve öğretmen adaylarının tükenmişlik ve KPSS kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Bunun yanında öğretmen adaylarının tükenmişlik ve KPSS kaygı düzeylerinde cinsiyet, sosyo-ekonomik düzey, sınıf düzeyi ve ağırlıklı genel not ortalamaları ile belirlenen akademik başarılarına göre anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca, tükenmişlik ve KPSS Kaygı düzeylerinde, üniversitede öğrenim gördükleri programa isteyerek yerleşip yerleşmeme durumuna göre anlamlı bir farklılık olup olmadığı da araştırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; öğrencilerin mevcut tükenmişlik durumlarının (3,28) orta düzeyde ve yine mevcut KPSS kaygılarının da orta düzeyde (3,04) olduğu belirlenmiştir. Araştırma kapsamında belirlenen önemli sonuçlardan birisi de, öğretmen adaylarının tükenmişlik puanları ile KPSS Kaygı puanları arasında orta düzeyde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin varlığıdır. Bu durum, öğretmen adaylarında KPSS sınav kaygısı ve tükenmişliğin birlikte ortaya çıktığı anlamına gelmektedir. Bunun yanı sıra, öğretmen adaylarının hem tükenmişlik hem de KPSS kaygı düzeylerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Sadece KPSS kaygı düzeylerinde sosyo-ekonomik düzey açısından, düşük ve orta seviye sosyo-ekonomik düzeye sahip bireyler arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. KPSS kaygı puanları bakımından sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan öğrencilerin, sosyo-ekonomik seviyesi orta düzeyde olan öğrencilere göre daha olumlu düşüncelere sahip olduğu tespit edilmiştir. Yine KPSS kaygı düzeylerinde, sınıf düzeyine bakımından incelendiğinde; öğrenimlerinin henüz başlarında olan 1. ve 2. Sınıf öğrencileri daha olumsuz düşüncelere sahip iken, öğrenim hayatının sonlarına yaklaşan 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinin ise daha olumlu düşüncelere sahip olduğu tespit edilmiştir. Diğer önemli bir sonuç ise, hem tükenmişlik hem de KPSS kaygı düzeylerinde, üniversitede öğrenim gördükleri programa istemeden yerleşen öğretmen adaylarının programa isteyerek yerleşen öğrencilere göre daha olumlu düşüncelere sahip olduğu belirlenmiştir.

In this study, it is aimed to investigate burnout and KPSS anxiety levels among science teacher candidates in terms of various variables. These variables are gender, socio-economic level, class level, academic achievement and non-resident status of the program they study in the university. In this study, `survey model ` was used as a research model. The sample of the study consisted of 114 students from 1st, 2nd, 3rd, and 4th grade students studying in the Science Teaching program at Zonguldak Bülent Ecevit University Ereğli Faculty of Education in 2018-2019 academic year. In the selection of the sample, the selection of easy-to-reach sample was preferred due to the fact that the responsible researcher was the institution he continued to study. In the study, it was investigated whether there was a significant relationship between the burnout and KPSS(public personnel selection examination) anxiety levels of teacher candidates and current burnout and KPSS anxiety levels in teacher candidates. In addition, it was investigated whether there was a significant difference in the burnout and KPSS anxiety levels of the prospective teachers according to their academic achievements determined by gender, socio-economic level, grade level and weighted grade point averages. Also, it was investigated whether there was a significant difference in burnout and KPSS anxiety levels according to whether they have been willingly settled in the program they study in university or not.As a result of the analysis; the current burnout (3.28) of the students was at medium level and the current KPSS concerns were at the middle level (3.04). One of the important results determined within the scope of the study is that there is a low but positive and statistically significant relationship between the burnout scores of the teacher candidates and KPSS anxiety points. This means that if pre-service teachers' KPSS test anxiety increases, their burnout levels will also increase. In addition, there was no significant difference between both the burnout and KPSS anxiety levels of the teacher candidates according to the gender variable. Only a significant difference was found between the socioeconomic level and the low and middle level socio-economic status of the KPSS anxiety levels. It has been determined that students with low socio-economic level in terms of KPSS anxiety scores have more positive thoughts than students with moderate socio-economic level. When the level of anxiety in the KPSS is examined in terms of class level; While the 1st and 2nd year students who are in the beginning of their education had more negative thoughts, it was found that 3rd and 4th grade students who approached the end of learning life had more positive thoughts. Another important result is that both the burnout and KPSS anxiety levels of the students who have unwillingly settled in the program they have studied at university have more positive thoughts than the students who willingly settled in the program.