Fen bilgisi öğretmen adayları için mikroteknoloji ve nanoteknolojiye yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının mikroteknoloji ve nanoteknoloji ile ilgili dünyadaki gelişmelerden ne kadar farkında olunduğunu, bu bilime ne kadar önem verildiğini sorgulayan bir farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma bir ölçek geliştirme çalışması olduğu için evren-örneklem seçimine gidilmemiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde, sorumlu araştırmacının öğrenimini sürdürdüğü kurum olması bakımından kolay ulaşılabilir örneklem seçimi tercih edilmiştir. Uygulamalar Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Ereğli Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği ile Sınıf Öğretmenliği lisans programlarında öğrenim gören öğrenciler ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılı bahar döneminde, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans programında öğrenim gören 1., 2., 3. ve 4. Sınıflardan toplam 97 öğrenci ile Sınıf Öğretmenliği lisans programlarında öğrenim gören 1., 2., 3. ve 4. Sınıf öğrencilerinden toplam 406 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın ilk kısmında, farkındalık ölçeğinin madde havuzunu oluşturabilmek amacıyla farklı dersler için geliştirilen ölçekler incelenmiştir. Çalışmada; geliştirilen ölçeğin maddelerinin ölçülmek istenen davranışları yeterince yansıtıp yansıtmadığını ortaya koymak amacıyla içerik geçerliğinin sağlanması amaçlanmıştır. İçerik geçerliğini sağlamak için, ölçekte yer alan maddelerin nicel ve nitel manada yeterli olup olmadığının belirlenmesinde uzman görüşlerine başvurulmuştur. Ölçeğin pilot çalışmaları için hazırlanan deneme formu, 60 farkındalık ifadesinden oluşmaktadır. Ölçeğinin, yapı geçerliliğini ortaya koyabilmek amacıyla açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 5 faktör ve 31 maddeden oluşan farkındalık ölçeği oluşturulmuştur. Oluşturulan ölçeğin Cronbach's Alpha değeri 0,911 olarak bulunmuş ve güvenirliğinin yeterince yüksek olduğuna karar verilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ile 5 faktör ve 31 madde olarak tasarlanan farkındalık ölçeğinin faktöriyel yapısının doğruluğunun test edilmesi amacı ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, 5 faktör ve 28 maddeden oluşan farkındalık ölçeğine son hali verilmiştir. Hazırlanmış olan 28 maddelik ölçeğin Cronbach's Alpha değeri 0,902 olarak bulunmuş ve güvenirliğinin yeterince yüksek olduğuna karar verilmiştir. Araştırmanın ikinci kısmında, fen bilgisi öğretmen adaylarının mikroteknoloji ve nanoteknolojiye yönelik farkındalık düzeylerinin, cinsiyet, sınıf düzeyi, akademik genel ortalamalarına göre anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca öğrencilerin konu hakkındaki duydukları bilgilerin düzeyi ile farkındalıkları arasındaki ilişki olup olmadığı da incelenmiştir. Araştırma sonuçları, fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin fakındalık ölçeğinin tamamından alınan ortalama puanların değerine bakıldığında 3,79 ortalama `kararsızım` seçeneğinden `katılıyorum` seçeneğine yaklaştığını göstermiştir. Öğrencilerin cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik genel ortalamalarına göre farkındalıkları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamışken, öğrencilerin konu hakkında duydukları bilgilerin düzeyleri ile farkındalıkları arasında pozitif fakat zayıf düzeyde bir ilişki saptanmıştır.

In this study, it is aimed to develop awareness scale that questions which show that how science teachers are aware of the developments in the world about microtechnology and nanotechnology and how much importance is given to this science. Since this study is a scale development study, universe-sample selection has not been realized. In the determination of the study group, selection of easy-to-reach sample was preferred responsible researcher's institution. Applications, was conducted with students studying in undergraduate programs of Science Teacher Education and Elementary Education at University of Zonguldak Bülent Ecevit University. Study group of the research is constituted by total of 97 students from the 1st, 2nd, 3rd and 4th Grades and 406 students from the 1st, 2nd, 3rd and 4th Grade students studying in the Bülent Ecevit University's Ereğli Education Faculty Elementary Education undergraduate programs. In the first part of the study, scales developed for different courses were examined in order to create the item pool of awareness scale.In this study, content is intended to ensure validity, in order to determine whether the items of the developed scale adequately reflect the behaviours desired to be measured or not. Within the framework of content validity, expert opinions were taken to determine whether the items in the scale were adequate in terms of number and quality or not. The trial form prepared for the pilot studies of the scale consists of 60 expressions of awareness. An exploratory factor analysis was performed to determine the construct validity of the scale. As a result of exploratory factor analysis, 5 factors and 31 items of awareness scale were formed. The Cronbach Alphas Alpha value of the scale was got as 0.911 and its reliability was found to be sufficiently high. Confirmatory factor analysis was performed with the aim of testing the accuracy of the factorial structure of the awareness scale, which was designed as 5 factors and 31 items, by exploratory factor analysis. As a result of confirmatory factor analysis, the scale of awareness consisting of 5 factors and 28 items was finalized. The prepared 28-item scale's Cronbach's Alpha value was found as 0,902 and its reliability was found to be sufficiently high. In the second part of the study, it is examined whether there is a significant difference between the level of awareness' of science and science teachers about microtechnology and nanotechnology, gender, grade level and academic general average. In addition, the relationship between students' level of awareness and their level of knowledge about the subject was also examined. When the results of the study show that the average scores of all the science scale students' awareness scale are taken into consideration, science teaching students approach 3.79 on average from ''I am undecided'' option to ''I agree'' option. While any significant difference was found between the students' awareness of gender, grade level and academic averages, positive but weak relationship was found between the levels and the awareness of the students' knowledge about the subject.