Bartın ili Kaman köyü katı atık bertaraf tesisi sahasının jeolojik ve jeoteknik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Günümüzde, büyük küçük birçok yerleşim biriminin karşılaştığı en önemli çevre problemlerinden birisi de evsel katı atıklardır. Bu atıkların değerlendirilmesi ve çevreye zarar vermeden bertaraf edilmesi gerekmektedir. Katı atıklar; arazide uzaklaştırma, yakma, kompostlaştırma, geri kazanım ve geri dönüşüm gibi çeşitli yöntemler ile değerlendirilmekte ve bertaraf edilmektedir. Bartın İli Katı Atık Depolama Alanı, vahşi depolamadan dolayı çevre kirliliğine neden olmakta ve dolayısıyla halkın sağlığını doğrudan tehdit etmektedir. Bu nedenle bu sahanın Katı Atık Depolama Alanı olarak terk edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; Bartın İli Merkez İlçe Kaman Köyü sınırları içerisinde kurulması planlanan, yeni Katı Atık ve Bertaraf Tesisi sahasının Katı Atık Bertaraf Tesisi için gereken koşulları sağlayıp sağlamadığının araştırılmasıdır.İnceleme sahası, Bartın İli Merkez İlçe Kaman Köyü sınırları içersinde 2,5 km kuzey batısında ve şehir merkezinin yaklaşık 6-6,5 km kuzeyinde ormandan tahsisli 98.029,94 m2'lik alan içerisinde yer almakta olup orman arazisinde kalmaktadır. Bartın İli Katı Atık Depolama Alanı olarak seçilen Kaman Köyü sınırları içerisinde yer alan jeolojik birimlerin; jeoteknik özelliklerinin ve yeraltı suyu seviyelerinin belirlenmesi, tasarıma yönelik hesaplama ve kriterlerinin (zemin sınıf ve grubu, indeks özellikleri, emniyetli taşıma gücü, oturma, şişme, şev duraylılığı, sıvılaşma vb.) belirlenmesi, permeabilite (geçirimlilik) özelliklerinin değerlendirilmesi, planlama aşaması ve sonrasındaki yapım aşamasında karşılaşılabilecek zemin problemlerinin belirlenmiştir. İnceleme alanında önceki yıllarda yapılmış olan zemin etüt çalışmalarında açılan jeofizik çalışmaları, bunlara ilaveten yeni açılan araştırma çukurları ve zemin sondajları bir bütün olarak değerlendirilmiştir. İnceleme alanında yer alan jeolojik birimlerin çeşitleri ve dağılımları tespit edilmeye çalışılmış, yerinde deneyler yapılmış, alınan bozulmuş ve bozulmamış örnekler ve karot örnekleri üzerinde zemin ve kaya mekaniği deneyleri yapılarak zeminin mühendislik özellikleri araştırılmıştır. Ayrıca, yapılması planlanan Katı Atık ve Bertaraf tesisinin yapımı esnasında ve sonrasında etkileyebilecek jeolojik-jeoteknik faktörlerin belirlenmesine çalışılmıştır. Bartın İli Düzenli Katı Atık Projesi kapsamında yapımı planlanan tesisin zemin birimlerinin temel olma özellikleri, taşıma gücü, jeoteknik parametrelerini belirleme, geçirimlilik durumu, kazı güvenliği ve zeminin jeolojik-jeoteknik özelliklerinin ve jeolojik çevre koşullarının, tasarlanan tesise etkileri incelenmiştir.Arazi gözlemleri, araştırma çukuru ve sondaj çalışmalarına göre inceleme alanında; Üst Kratese-Kampaniyen yaşlı Akveren Formasyonu (KTa)-Çangaza Volkanit Üyesi (KTaç)'ne ait Kahvemsi siyahımsı gri renkli, gevşek, suya doygun, kırıntılı kumlu yer yer iri bloklu volkanik kumtaşı, gri siyah renkli kil ve yer yer andezitler yer almaktadır. Çalışma sahasında hesaplamalar ve analizlerde kullanılan parametreler sondajlar, laboratuvar deneyleri, gözlemsel etüt, RMR-GSI sınıflamaları, RockLab programı ve literatür çalışmaları yardımıyla elde edilmiştir. İnceleme alanındaki jeolojik birimlerin hidrojeolojik özellikleri dikkate alınarak taneli ortam akiferi(Akf-1), erimeli-çatlaklı kaya ortam akiferi (Akf-2), akiklüd ortam (Akl) ve akifüj ortam (Akj) olarak ayırtlanmıştır.Araştırmada elde edilen bulgu ve hesaplamalar; Bartın İli Katı Atık Depolama Alanı olarak seçilen Kaman Köyü sınırları içerisinde yer alan jeolojik birimlerin, özellikleri açısından planlama aşaması ve sonrasındaki yapım aşamasında karşılaşılabilecek zemin problemlerini olumlu yönde karşılayacağını göstermektedir.

Today, one of the most important environmental problems faced by many large and small settlements is domestic solid waste. This waste needs to be evaluated and disposed of without damaging the environment. Solid waste is evaluated and disposed of by various methods such as removal, incineration, composting, recovery and recycling in the land. The Solid Waste Landfill in Bartın province causes environmental pollution due to wild storage and thus directly threatens the health of the people. Therefore, this area should be abandoned as a Solid Waste Landfill. The aim of this study is to investigate whether the new Solid Waste and disposal plant area planned to be established within the boundaries of Kaman village of Bartın Province Central District provides the necessary conditions for solid waste disposal plant. The examination area is located within 2.5 km north-west of the village of Kaman in the Central District of Bartın province and approximately 6-6.5 km north of the city centre within an area of 98,029. 94 m2 with Forest allocation. Geological units located within the boundaries of Kaman Village selected as a Solid Waste Landfill in Bartın province; determination of geotechnical properties and groundwater levels, calculation and criteria for design (soil classification, index properties, safe bearing value, subsidence, bulking of the soil, slope stability, liquefaction, etc.) determination, evaluation of permeability features, planning stage and subsequent construction of the soil problems that may be encountered were determined. In addition to the geophysical studies, which have been done in previous years in the field of Investigation, the newly opened research pits and soil soundings have been evaluated as a whole. The types and distributions of geological units in the field of investigation were tried to be determined, on-site experiments were carried out, soil and rock mechanics experiments were carried out on degraded and unspoiled samples and coring samples were investigated and the engineering properties of the ground were investigated. In addition, Geological-geotechnical factors that may affect the construction of the planned Solid Waste and disposal plant have been determined. The basic characteristics of the soil units of the plant planned to be constructed within the scope of the Bartın regular Solid Waste Project, transportation power, determination of geotechnical parameters, permeability status, excavation safety and the effects of geological-geotechnical properties and geological environment conditions of the ground, were examined.Land observations, research pit and drilling studies in the investigation area; Upper Cretaceous-Campanian aged Akveren formation (KTa) - Cangaza Volcanic member (KTaç)'s brown-blackish grey coloured, loose, water-saturated, clastic sandy volcanic sandstone, grey black coloured clay and in placed andesite are located. Parameters used in calculations and analyses in the field of study were obtained with the help of soundings, laboratory experiments, observational studies, RMR-GSI classifications, RockLab program and literature studies. Considering the hydrogeological properties of geological units in the field of ınvestigation, granular media aquifer(Akf-1), molten-fractured rock environment aquifer (Akf-2), akiklüd environment (Akl) and aquifuge environment (Akj) were distinguished. The findings and calculations obtained in the research show that geological units located within the boundaries of Kaman Village, selected as Solid Waste Landfill in Bartın province, will positively provide the soil problems that may be encountered during the planning phase and subsequent construction phase in terms of their characteristics.