Hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına bakış açısı

Abstract

Son yıllarda dünyada ve ülkemizde `Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp` (GETAT) uygulamalarında artış izlenmektedir. GETAT kapsamında dünyada birçok farklı uygulama, ürün ve uygulayıcı bulunmaktadır. GETAT uygulama ve ürünlerinin etkilerini değerlendirebilmek için daha fazla bilimsel kanıta ihtiyaç vardır. GETAT yöntemleri ülkeler arasında farklılık göstermektedir. Ülkemizde 27.10.2014 tarihinde 15 farklı yöntem ve uygulamayı içeren `Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği` yayınlanmıştır. Hekimler mesleklerini icra ederken ve günlük hayatlarında GETAT yöntem ve uygulamalarıyla ilgili sorularla karşılaşabilmektedirler. Bu çalışmanın amacı Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde görevli öğretim üyesi ve araştırma görevlisi hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları konusundaki bilgi durumlarını ve görüşlerini değerlendirmektir.Araştırma kesitsel tiptedir. Araştırmada Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 8 Şubat 2017-30 Mayıs 2018 tarihleri arasında görev yapan 327 hekimden 262'sine (%80,1) ulaşılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmaya katılan hekimlere anket uygulanmıştır.Hekimlerin %66,4'ünün kendi görüşlerine göre GETAT yöntemleri konusunda bilgi düzeyleri düşüktür, %2,3'ü GETAT kurs/sertifika programına katılmıştır, %43,1'i GETAT yöntemleriyle ilgili eğitim almak istemektedir, %48,5'i GETAT yöntemlerinin faydalı olduğunu düşünmektedir. Hekimlerin %45,0'ı hastalarının GETAT yöntemi kullanma durumunu bilmektedir. Bu konuda bilgisi olanların %41,5'i hastalarının bir GETAT yöntemi kullandığını ve en fazla akupunktur (%63,2) ve kupa uygulamasını (%40,8) kullandıklarını belirtmiştir. Hekimlerin hastalarına bir GETAT yöntemi önerme oranı %16,0, uygulama oranı %4,9'dur. Hekimlerin %15,2'sinin kendisi, %24,4'ünün ailesindeki bireyler bir GETAT yöntemi kullanmıştır. Öneren hekimlerin en fazla önerdikleri (%57,1) ve kullanan hekimlerin en fazla kullandıkları (%45,0) yöntem akupunkturdur. Ailesinde GETAT kullanımı olan hekimlerin, ailesindeki bireylere en sık kupa (%53,1) uygulanmıştır. GETAT yöntemi uygulamış olan hekimlerin hastalarına en sık uyguladıkları yöntem mezoterapidir (%53,8). Hekimlerin hastalarına GETAT yöntemlerini önerme durumu; kendi görüşleri ne göre GETAT bilgi düzeylerine, GETAT kurs/sertifika programına katılma durumlarına, GETAT yöntemlerinin faydasına dair görüşlerine, hekimin kendisinin ve ailesindeki bireylerin GETAT yöntemi kullanma durumuna göre farklı bulunmuştur. Hekimlerin GETAT eğitimi almak isteme durumu; yaşa, akademik ünvana, bölüme, GETAT yöntemlerinin faydasına dair görüşlerine, hastalarının GETAT yöntemi kullanımına dair hekimlerin beyanlarına göre farklılık göstermiştir.Hekimlerin GETAT yöntemlerinin kullanılabilirliğiyle ilgili görüşleri; yaşa, akademik ünvana, bölüme, ailesinde GETAT yöntemi kullanım durumuna göre farklılık göstermiştir. Hekimlerin birçoğu GETAT yöntemleri ile ilgili ve hastalarının bu yöntemleri kullanıp kullanmama durumu ile ilgili bilgi sahibi değildir. Hekimler doğru tedaviyi sağlayabilmek için hastaları ile uyum içinde olmalı hastalarının GETAT yöntemi kullanma durumunu sorgulamalı, özellikle toplumda sık kullanılan yöntemler konusunda bilgilerini güncel tutmaya çalışmalıdırlar. Hekimler, GETAT yöntemlerini ancak bilimsel yöntem izlenerek yapılan araştırmalar sonucunda ulaşılacak bilgiler ışığında tedavi seçeneği olarak değerlendirebilirler. Anahtar Kelimeler: Geleneksel Tıp, Tamamlayıcı Tıp, Hekim Bakış Açısı

There has been an increase in the practices of complementary and integrative medicine in the world and in our country in recent years. Complementary and integrative medicine has various products, practices and practitioners. More scientific evidence is needed to evaluate the effects of GETAT applications and products. The content of these components varies among countries. On the date of 27.10.2014, Regulation on Traditional and Complementary Medical Practices which includes 15 different methods and practices has been published in our country. Physicians may encounter questions about complementary and integrative medicine methods and practices in practicing their profession and in their daily lives. The aim of this study is to evaluate the knowledge situation and views of complementary and integrative medicine of faculty member and research assistant physicians in Bülent Ecevit University Faculty of Medicine.This research is cross-sectional. In the research, 262 (80.1%) of the 327 physicians working at Bülent Ecevit University Faculty of Medicine between February 8, 2017 and May 2018 were reached. Questionnaires were administered to physicians participating in the survey.66.4 % of physicians have low level of knowledge according to their opinion, about complementary and integrative medicine, 2.3% have participated in complementary and integrative medicine course / certificate program, 43.1% are interested in training about complementary and integrative medicine, 48.5% think that complementary and integrative medicine are useful. 45,0% of physicians have information about whether their patients use the complementary and integrative medicine and these physicians declared that acupuncture (63.2%) and cupping (40.8%) are the most used methods. The rate of recommending any complementary and integrative medicine methods to the patients by the physicians is 16.0% and the physicians' practice rate is 4.9%. 15.2% of the physicians themselves, 24.4% of the physicians in the family have used any complementary and integrative medicine. The most recommended (57.1%) and the most used (45.0%) practice by the physicians is the acupuncture. Physicians who have complementary and integrative medicine use in their family, declared that acupuncture (53.1%) is the most used method in their family. Mesotherapy (53.8%) is the most commonly practiced method by physicians who have practice complementary and integrative medicine.Physicians' recommendation of complementary and integrative medicine to patients differs according to their knowledge level that their declaration, to participate in the complementary and integrative medicine course / certificate program, their opinions on the usefulness of complementary and integrative medicine and the use of the complementary and integrative medicine by the physicians and their family.Physicians' desire to receive complementary-integrative medicine training differ according to age, their opinions on the usefulness of complementary-integrative medicine, academic title, department, physicians' declaration about use of the complementary-integrative medicine by their patients.Physicians' opinions on the usefulness of complementary-integrative medicine differ according to age, academic title, department, use of the complementary-integrative medicine by the physicians' family.Most of the physicians are not familiar with GETAT methods and whether their patients use these methods. In order to provide the right treatment, physicians should question the patient's use of GETAT method and should try to stay up to date knowledge on methods which are frequently used in the community. Physicians may consider GETAT methods as a treatment option in light of the information that will be obtained as a result of research carried out following scientific method.