Panik bozukluğunun klinik bulguları ile kişilik özelliklerinin bilişsel yönü arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Panik bozukluk hastalarında beden algılaması veya felaketleştirme düzeyi kişinin bilişsel çarpıtmaları ile ilişkilidir. Panik bozukluk hastalarının bedensel algılama, felaketleştirme düzeyleri ve bilişsel çarpıtmaları sağlıklı gönüllülere göre daha fazladır. Çekingen, bağımlı ve obsesif kompulsif kişilik özellikleri ile ilişkili bilişsel çarpıtmalar panik bozuklukta görülen bedensel algılama artışı ve felaketleştirme ile daha ilişkilidir. Bu çalışmada panik bozukluk hastalarının klinik bulguları, belirti alt tipleri, beden duyumlarına odaklanma ve felaket algısı ile hastanın kişilik özelliklerinin bilişsel yönü arasındaki ilişkinin saptanması ve sağlıklı kontrol grubundan farklarının araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bülent Ecevit Üniversitesi'nde panik bozukluk tanısı ile takipli hastalar ve psikiyatrik hastalığı olmayan sağlıklı kontrol grubu araştırmaya alınmış, hastalar ve kontrol grubu bir psikiyatri uzmanı ya da uzmanlık öğrencisi tarafından görüşmeye alınarak ölçekleri doldurmaları istenmiştir. Panik bozukluk hastalarına klinik değerlendirme yapılarak eş tanılar belirlenmiş ve `sosyodemografik veri formu`, `Beden Duyumları Ölçeği (BDÖ) ` , `Felaketleştiren Bilişler Ölçeği (FBÖ)`, `Kişilik İnanç Ölçeği (KİÖ)` ve `Panik Agorofobi Ölçeği (PAÖ) ` doldurmaları istenmiştir. Aynı şekilde sağlıklı kontrol grubuna psikiyatrik görüşme yapılarak psikiyatrik hastalık varlığı dışlandıktan sonra sosyodemografik veri formu, BDÖ, FBÖ, KİÖ ve PAÖ doldurmaları istenmiştir. Panik bozukluğun klinik bulguları, alt tipleri, felaket algısıyla kişiliğin bilişsel yönü arasındaki ilişkiler ve bu özellikler açısından sağlıklı kontrol grubu ile farklar araştırılmıştır.Bulgular: Çalışmaya 50 PB hastası ve 50 sağlıklı kontrol dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan hasta ve kontrol grubu BDÖ, FBÖ puanları ile karşılaştırıldığında her iki ölçek puanı da hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Gruplar KİÖ ölçeğinin alt puanları ile karşılaştırıldığında ise çekingen, bağımlı, pasif- ağresif, obsesif- kompulsif, narsisistik, paranoid, borderline kişilik özellikleri açısındanhasta ve kontrol grubu arasındaki farkın anlamlı olduğu görülmüştür. Hasta ve kontrol grubunda KİÖ'nun BDÖ ve FBÖ ile korelasyonuna bakıldığında ise bağımlı, pasif- agresif, antisosyal, histrionik ve borderline alt puanları ile BDÖ puanları arasında veçekingen, obsesif, bağımlı, pasif- agresif, antisosyal, histrionik ve borderline kişilik alt puanları ile FBÖ puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmamızdaki hastalarda çekingen, obsesif, bağımlı, pasif- agresif, antisosyal, histrionik ve borderline kişilik alt puanları ile PAÖ puanları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca hasta grubunda PAÖ puanları ile FBÖ ve BDÖ puanları karşılaştırıldığında ise gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu bulunmuş ve hastalarda felaketleştirme ve beden duyumlarına odaklanma davranışı arttıkça hastalık şiddetinin arttığı şeklinde yorumlanmıştır. Hasta grubunda FBÖ puanları ile BDÖ puanları karşılaştırıldığında ise aralarında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu, kişilerde feleketletirme düzeyi artıkça beden duyumlarına odaklanma davranışının arttığı düşüncesi oluşmuştur.Sonuç: PB hastalarında felaketleştirme ve beden duyumlarına odaklanma davranışı fazla olup bu bilişsel özellikler hastalık şiddetini arttırmaktadır. Hastalarda çekingen, bağımlı, pasif- ağresif, obsesif- kompulsif, narsisistik, paranoid, borderline kişilik özellikleri sağlıklı kişilere göre daha baskın olup hastalarda kişilik bozukluğunun varlığı felaketleştirme ve beden duyumlarında odaklanma gibi bilişsel belirtileri arttırmak suretiyle hastalığın şiddetini arttrmaktadır.

Introduction and Purpose: The level of physical perception or catastrophic in patients with panic disorder (PD) is associated with its cognitive distortions. Physical perception, catastrophic levels and cognitive distortions of PD patients are higher than healthy volunteers. Cognitive distortions associated with avoidant, dependent and obsessive-compulsive personality traits are more associated with increased physical perception and catastrophe in panic disorder. The aim of this study was to determine the relationship between clinical findings, symptom subtypes, focusing on body sensation, perception of catastrophe and cognitive aspect of the personality characteristics of patients with panic disorder. In addition, it was another aim to investigate the differences between these characteristics between the healthy control group and the panic disorder group.Materials and Methods: Patients with panic disorder diagnosed at Bülent Ecevit University and healthy control group without psychiatric disease were included in the study. The patients and the control group were examined by a psychiatrist or research assistant and asked to fill the scales. Comorbidities were determined by clinical evaluation of panic disorder patients. Similarly, the presence of psychiatric illness was excluded by a psychiatric interview to the healthy control group. In both groups, `socio demographic data form`, `Body Sensations Questionnaire (BSQ)`, `Catastrophic Cognitions Questionnaire (CCQ)`, `Personality Belief Questionnaire (PBQ)` and `Panic and Agoraphobia Scale (PAS)` were asked to complete. Clinical findings, subtypes of panic disorder, catastrophic perception relationship between cognitive aspect of personality were analyzed. The differences between healthy control group and patient group were investigated in terms of these variables.Results: Fifty PD patients and 50 healthy controls were included in the study. When the BSQ and CCQ scores of the patient and control groups were compared, both scale scores were found to be significantly higher in the patient group compared to the control group. When the groups were compared with the subscale scores of the PBQ, the difference between the patient and control groups was significant in terms of avoidant, dependent, passive-aggressive, obsessive-compulsive, narcissistic, paranoid and borderline personality traits. Correlation of PBQ with BSQ and CCQ was investigated in the patient and control groups. Dependent, passive-aggressive, antisocial, histrionic and borderline personality subscale scores and BSQ scores were positively correlated. There was a positively significant relationship between avoidant, obsessive, dependent, passive-aggressive, antisocial, histrionic and borderline personality subscale scores and CCQ scores. In our study, a significant positive relationship was found between shy, obsessive, dependent, passive-aggressive, antisocial, histrionic and borderline personality subscale scores and PAS scores. In addition, disease severity groups based on PAD scores were compared in terms of CCQ and BSQ scores in the patient group. There was a significant difference in this analysis. This result was interpreted as ` The severity of the disease increases as the behavior of catastrophizing and focusing on body sensations increases in PD patients.` When CCQ scores and BSQ scores were compared in the patient group, a significant positive relationship was found between them. It has been observed that as the level of catastrophizing increases in patients, focusing on body sensations increases.Conclusion: Catastrophizing and focusing on body sensation behaviors are high in PD patients and these cognitive characteristics increase the severity of the disease. In the patients, avoidant, dependent, passive-aggressive, obsessive-compulsive, narcissistic, paranoid, borderline personality traits are more dominant than healthy individuals. The presence of these personality disorders in patients increases the severity of the disease by increasing the cognitive symptoms such as catastrophe and focusing on body sensations.