GPS sinyal yansımasının nokta konumlarına etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZET Başlangıçta askeri amaçlı navigasyon çalışmaları için geliştirilen GPS tekniği, günümüzde gerek jeodezik uygulamalarda, gerekse de sivil yasanım pek çok alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bütün uyduları ile birlikte hazır hale getirilmiş olan sistem her ne kadar çok kullanılıyor olsa da bazı özel durumlarda istenilen doğruluğun yeterli oranda olmayabildiği görülmüştür. Bunun temel sebebi olarak GPS 'e etki eden hata kaynaklan gösterilmiştir. Bu hata kaynaklan uydu ve alıcı saat hataları, uydu yörünge hatalan, iyonosferik ve troposferik gecikme sinyal yansıması ve alıcı hataları şeklinde sıralanabilir. Bu hata kaynaklarının çoğu uygun ölçme tekniği kullanılarak en aza indirilebilmektedir. Fakat bazı hatalar vardır ki hala elimine edilmekte zorlanılmaktadır. Bu hataların başında sinyal yansıma hatası (multipath) gelmektedir. Eğer alıcıya gelen sinyal doğrudan gelen sinyal ve bir şekilde yansıyarak farklı yoldan gelmiş sinyalin bileşiminden oluşmuş ise Sinyal yansıma hatası (Multipath hatası) ortaya çıkmış demektir. Bu çalışmada sinyal yansıma hatasının nokta konumlarına etkisini araştırmak için iki farklı test ağı kurulmuştur. Birinci test ağında düzgün olmayan F modundaki yansımanın etkisini incelemek için galvanizli oluklu sac levha kullanılmıştır, ikinci test ağında ise yine F modundaki düzgün yansımayı sağlamak için yansıtıcı yüzey olarak su yüzeyi kullanılmıştır. İki test ağında yapılan GPS ölçüleri GAMIT/GLOBK programında değerlendirilmiştir. Test ağına ait noktaların WGS84 sistemindeki koordinat değerleri bulunmuştur. Bulunan bu değerler yardımıyla GPS sinyal yansımasının nokta konumlarına etkisi bulunmuş ve yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler : GPS, Hata Kaynaklan, Sinyal Yansıması, Multipath

ABSTRACT GPS technique that was initially developed for military navigation purposes is now used widely in geodetic applications as well as in many fields of civil life. The all satellites has almost been achieved and with it increased use of the system has shown that in specific cases the accuracies reached may be inadequate. These error sources can be given as satellite and receiver clock errors, satellite orbit errors, ionespheric and tropospheric delay, multipath and receivers errors. The most of error sources can be minimised by the application of proper measurement techniques. But some of errors such as multipath can not be eliminated easily. Multipath errors occur if the received GPS signal is composed of the direct line of sight signal and one or more constituents which have propagated along paths of a different length. In this study the effect of multipath for point position is examined. For this purpose, two test networks are established. In the first test network to examine the effect of the F mode scatter, galvanized corrugated sheet metal is used. In the seccond test network to examine F mode scatter water surface is used. Collected GPS data for two test networks are processed by GAMIT/GLOBK software package. With this process WGS84 coordinates of test point are determined. With these coordinates the effect of multipath are examined. Keywords : GPS, Error Sources, Signal to Reflect, Multipath