Argümantasyon yönteminin öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı konusunda kavramsal değişimlerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, 2017 – 2018 eğitim/öğretim yılında Kocaeli-Gebze ilçesinde bulunan bir ortaokulda öğrenim gören yedinci sınıf öğrencileri ile 6 haftalık bir sürede gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında argümantasyon odaklı öğretime özgü örnek etkinlikler geliştirilerek öğrencilerin madde konuyla ilgili kavramsal değişimlerinin olumlu yönde geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmacı, çalışmayı görev yaptığı okulun dört şubesinde öğrenim gören 95 yedinci sınıf (46 kız, 49 erkek) öğrencisi ile gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda çalışmada kolay ulaşılabilir örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmanın başında öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı, element, molekül, bileşik, saf madde ve karışımlar konularında sahip oldukları yanlış kavramalar ve anlamakta güçlük çektikleri konular biçimlendirici yoklama soruları ile tespit edilmiştir. Daha sonra, bu dört şubeden ikisi rastgele seçilerek, birinci şubede bulunan 24 öğrenci deney grubuna, diğer şubede bulunan 24 öğrenci ise rastgele olarak kontrol grubuna dahil edilmiştir. Deney grubunda ise argümantasyon odaklı etkinlikler uygulanırken, kontrol grubunda 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında yer alan etkinlikler gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonunda biçimlendirici yoklama soruları ile deney ve kontrol gruplarında kavramsal değişimin ne düzeyde gerçekleştiği tespit edilmiştir. Ayrıca deney grubunda bulunan öğrencilerin argüman kurma becerileri incelenmiştir. Bu bağlamda çalışmada ön-test son-test kontrol gruplu deneysel yöntem, görüşme ve doküman analizi yöntemi uygulanması suretiyle nitel ve nicel analiz teknikleri birlikte uygulanmıştır. Biçimlendirici değerlendirme sorularının analizinde Karataş (2003) tarafından geliştirilmiş dereceli puanlama anahtarı kullanılmıştır. Argüman kurma seviyelerinin değerlendirilmesi için ise, McNeill ve Krajcik (2011) tarafından geliştirilen `Argüman Değerlendirme Puanlama Anahtarı` kullanılmıştır. Nicel veriler, betimleyici analiz, bağımlı ve bağımsız örneklemler için t testi ve Cohen etki büyüklüğü kullanılarak SPSS 15.00 (Sosyal Bilimler için İstatistik Paketi) programı ile 0,5 anlamlılık düzeyinde analiz edilmiştir. Deney grubu öğrencilerinin kurdukları argümanlardan elde edilen veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı konusunda bazı yanlış kavramalara sahip olduğu tespit edilmiş ve bu eksikliklere göre düzenlenen argümantasyon odaklı öğretim ile öğrencilerdeki kavramsal anlama düzeyinde olumlu bir artış olduğu görülmüştür. Deney grubunda yer alan öğrenciler genellikle temel düzeyde argümanlar kursa da kavramsal gelişimlerine olumlu katkı sağladığı söylenebilir. Argümanların düzeyini yükseltmek için öğretmenler sınıf içinde öğrencileri bilimsel düşünmeye ve daha çok aktif katılım sağlamaya yönlendirmelidir.Anahtar Sözcükler: Argümantasyon odaklı öğretim, fen öğretimi, maddenin tanecikli yapısı, kavramsal değişim.

This study was carried out with 7th grade students in a secondary school located in Kocaeli-Gebze district within six weeks during 2017-2018 school year. As part of this study, it is aimed to develop students' conceptual changes about the subject in a positive manner by developing sample activities specific to the argumentation-based education. The researcher carried out the study with 95 seventh grade students (46 girls, 49 boys) studying in four branches of the school where she was employed. At the beginning of the study, students' misconceptions have difficulty in understanding about the the particle model of matter, elements, molecules, compounds, substance, püre substance and mixtures was determined by using formative assessment questions. In this context, convenience sampling method was used in the study. Then, two of these four branches were selected randomly, 24 students in the first branch were assigned to the experimental group and 24 students in the other branch were selected to the control group. While, the argumentation was applied In the experimental group, activities take part in the 2018 Science Course Curriculum was performed in the control group. At the end of the study, it was determined how the conceptual change was realized in the experimental and control groups with formative assessment questions. In addition, the experimental group' the skills of the argument-building was also examined. In this study, qualitative and quantitative analysis techniques were applied together using a pre-test/post-test with control group experimental design and interviews and document analysis methods. In the analysis of formative assessment questions, grading key developed by Karataş (2003) was used. `Argument Evaluation Grading Key` developed by McNeill and Krajcik was used to evaluate argument-building skills.The quantitative data were analyzed using descriptive statistics, dependent and independent sample t-tests, Cohen's size effect, with the SPSS 15.00 (Statistical Package for the Social Sciences) program at the .05 significance level. Also, the qualitative data obtained from the students' arguments was evaluated with content analysis. As a result of the study, it was determined that the students had some difficulties about particle model of the matter unit and there was a positive effect in the conceptual understanding level of the students with the argumentation-based teaching in which organized according to these deficiencies. Although the students generally make arguments at basic level, it can be said that they contribute positively to their conceptual development. In order improve the level of the arguments, teachers should encourage students to think scientifically and to become more active in the classroom.Key words: Argumentation method, science education, particulate structure of matter, conceptual change.