Anaokulu öğrencilerinin ulusal ve çeviri çocuk kitaplarını tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, anaokulu öğrencilerinin ulusal ve çeviri çocuk kitaplarını tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Araştırma grubunu Bursa iline bağlı 2 okul öncesi kurumda görev yapan 22 okul öncesi öğretmeni ve çocukları bu okul öncesi kurumlarda eğitime devam eden 272 ebeveyn oluşturmaktadır. Mevcut araştırma nitel yaklaşım desenlerinden `durum çalışması` desenine göre yürütülmüştür. Araştırmada araştırmacı tarafından 'Aile Bilgi Edinme Formu' ve 'Öğretmen Bilgi Edinme Formu' olmak üzere iki farklı anket formu hazırlanmıştır. Ayrıca öğretmen ve ebeveynlerin verdiği cevaplardan hareketle çocuklar tarafından tercih edilen çocuk kitaplarının yerli, çeviri, yazar, çevirmen, çizer, yayınevi, baskı yılı, baskı sayısı, kitabın boyutu, sayfa sayısı, kitap türü ve satış rakamları gibi özelliklerinin belirlenmesi için araştırmacı tarafından hazırlanan 'kitap kontrol listesi' aracılığıyla doküman incelemesi yapılmıştır. Aile ve öğretmen bilgi edinme formları ile tercih edilen kitapların her birine özel kod tanımlanmış, bulgular frekans ve yüzde ile belirtilmiştir. Araştırma bulgularına göre anaokuluna devam eden çocukların tercih ettiği yerli ve çeviri çocuk kitaplarının özelliklerinin bol resimli, kahramanların çoğunlukla hayvanların olduğu, eğlenceli, çocukların yaş seviyelerine uygun, ilgi çekici ve merak uyandıran eserler olduğu; çocukların bu eserleri sevme nedenleri ise görsellerin ilgisini çekmesi, hayvanları sevmesi, yaşına uygun olması ve kitapların tasarım olarak canlı ve renkli olması şeklinde belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin günlük düzenli olarak çocuk kitaplarından yararlanmadıkları, çocuk kitaplarından yararlanarak en sık gerçekleştirdikleri sınıf içi etkinliklerin Türkçe dil etkinliği ile drama ve canlandırma etkinliği olduğu; okul öncesi öğretmenlerinin sınıflığına kitap seçiminde en çok dikkat ettikleri unsurlar kitabın bol resimli olması, konusu ve çocukların yaş düzeyi; ebeveynlerin kitap seçiminde dikkat ettikleri unsurlar ise eğitici-öğretici olması, yaş düzeyine uygun olması, konusu olarak belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin yarısından fazlasının sınıf kitaplığını yeterli bulmadığı belirlenmiştir. Çocukların tercih ettiği yerli ve çeviri eserlerin özellikleri ve tercih edilebilirliği karşılaştırıldığında çeviri eserlerin yayınevi niteliği, boyut çeşitliliği, yazarı ve çizeri aynı kişi olması, kâğıt cinsi, kitap türü çeşitliliği, cilt tipi gibi özellikleri bakımından belli yeterlilikte ve satış rakamları bakımından tercih edilebilirliği daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda nitelikli çocuk kitapları ile tanıştırılmasında başlıca sorumlu olan ebeveyn ve eğitimcilerin çocuğa göreliğe önem vermeleri ayrıca ülkemizde basılan çocuk kitaplarının içyapı ve dış yapı özellikleri ile çocuklar tarafından tercih edilebilir nitelikler kazanması çocukların okuma ilgilerinin ve okuma sevgilerinin oluşması için oldukça önemli görülmektedir.

The purpose of this research was to determine the factors affecting the preference of kindergarten students for national and translated children's books. The research group consisted of 22 preschool teachers who work in 2 kindergartens in Bursa and 272 parents who are attend their children in kindergarten. This study was conducted according to the `case study` design, one of the qualitative approach deseign. Two questionnaires were prepared as a data collection tool. These are 'Family Information Form' and 'Teacher Information Form'. In addition the book checklist prepared by the researcher. The following analyzes were performed through this checklist: Based on the answers given by the teachers and parents, the characteristics of the books preferred by children (such as native, translation, author, translator, illustrator, publisher, printing year, number of prints, book size, number of pages, and book type) were determined. A specific code was defined for each of the family and teacher information forms and the findings were specified with frequency and percentage. A document review was conducted to determine the characteristics of national and translated children's books that were preferred by children. According to the findings of the research, the characteristics of national and translation children's books preferred by children attending kindergarten are illustrated with plenty of pictures, heroes are mostly animals, funny, suitable for children's age levels, interesting and arousing works; The reasons why children love these works are determined by the interest of the visuals, love animals, their age level, and the design of the books as lively and colorful. It is determined that the pre-school teachers do not use acquire the qualities that can be preferred by children in order to develop reading interests and love of reading.the children books in daily regular plans. The most frequent classroom activity benefiting from the children books was drama and animation with Turkish language the most important factors in selecting books for classroom library were that the book with fuull of pictures´ the subject the childre`s age level on the other hand the most important factors that the parents were educative and instructive ç suitable to the children!s age level and the subject. More than the half of the preschool teachers didn!t find the classroom library sufficient. When the characteristics and preferability of the national and translation works preferred by children are compared, it was determined that the translation works have a certain adequacy and preferability in terms of sales figures, in terms of characteristics such as publisher quality, size diversity, author and illustrator same person, paper type, literary genre diversity, volume type. In this context, parents and educators, who are responsible for introducing qualified children's books, give importance to relativity to children and it is seen that the children's books that are published in our country acquire the qualities that can be preferred by the children and that they can be preferred by the children. it is considered that it is very important for children to