Taşıtlarda güç aktarma organlarında hasar analizi: Şaft mafsalı ve aks örneği

Abstract

ÖZET Taşıtları hareket ettirebilmek için, motorda üretilen döndürme kuvvetinin gerekli miktarda arttırılarak önden yada arkadan çekişli sistemlere bağlı olarak tekerleklere iletilmesi gerekir. Taşıtlarda hareket iletimini sağlayan bu sistemlerin tamamına Güç Aktarma Organları adı verilmektedir. Güç aktarma organları taşıtın hareketine bağlı olarak ve sürekli çalıştığından dolayı zaman içinde bazı hasarlar meydana gelmektedir. Yapılmış hasar analizi çalışmalarında mil ve dişli hasarlarının ana nedeni olarak yorulma, bakımsızlık, aşırı zorlamalar gelmektedir ve sonuçta parçalarda kırılma, çatlama ve aşıntı gibi hasarlar görülmektedir. Bu çalışmada hasara uğramış güç aktarma organları genel olarak incelenmiş ve örnek olarak, kardan mili mafsalı ile aks milinin kırık yüzeyleri, metalografik numuneleri hazırlanarak analiz edilmiş, incelemeler sonucunda kırılmaların yorulmadan ve malzeme kusurlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Ayrıca kardan mili mafsalının sonlu elemanlar metodu ile gerilme analizleri yapılmış meydana gelen maksimum gerilme noktalan tespit edilmiş kırılan parça ile gerilme noktaları karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Güç aktarma organları, Taşıt Hasarları, Hasar analizi, Sonlu Elemanlar Metodu ıu

ABSTRACT The Failure Analysis of The Power Transmission System on Vehicles: Shaft And Axle Example In order to move vehicles, power generated by an engine is transmitted from the gear box to the rear or front wheels. All vehicles have this system, which is called power transmission systems. The transmission system transmits the power continuously when engine runs, leading to worn parts. In research work, we have found out that failure of transmission parts are caused by fatigue, non-maintenance and over-loading. These resulted in fracture, crack and fatigue. In this work, surfaces of asample universal joint and half-shaft were analyzed. The failures of these parts were caused by fatigue and material imperfections. By using the finite element method, stress analyses were carried out in order to identify maximum stress areas and compared to analysis result of the sample parts. Keywords: Power Transmissions, Vehicle Failure, Failure Analysis. Finite Element Method IV