Max Horkheimer ve Theodor W. Adorno`da modern insan düşüncesi ve tüketim toplumu analizi; Samsun örneği

Abstract

Bu çalışma, modern tüketicilerin hayata olan bakışı ve yaşam şekillerini tüketim kültürü üzerinden anlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda kültür endüstrisinin getirdikleri, tüketime yönelik algı ve düşünceler, hermenötik yöntem kullanılarak Samsun ilinde yaşayan toplam 15 kişi ile gerçekleştirilen derinlemesine mülakatlarla çözümlenmeye çalışılmıştır. Kültür endüstrisinden tüketim toplumuna varış süreçleri üzerinden tüketicilerin sahip oldukları tüketim kültürünü kapsayan bu çalışma; günlük hayat içerisinde alışveriş, kitle iletişim araçları, sosyal kimlik, aile kavramı ve manevi değerler temelinde şekillendirilmiştir. Çalışma sonucunda, tüketim kültürünün getirmiş olduğu fiziksel ve sahte ihtiyaçlara sahip olma arzusunun modern bireyde manevi boyutta değerler kaybına neden olduğu görülmüştür. Bu sonucun bireyde `mutsuzluk, dayanışma eksikliği, güven kaybı, yabancılaşma, yalnızlaşma ve anlam kaybı` gibi duygu durumlarının yaşanmasına ve toplum içerisinde huzuru sağlayacak olan değerlerin ve duyguların kaybolmasında etkili olduğu düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Aydınlanma, Frankfurt Okulu, Eleştirel Teori, Kültür Endüstrisi, Tüketim Kültürü, Tüketim Toplumu, Değerler Tüketimi.

The aim of this study is to understand modern consumers' view of life and lifestyles through consumption culture. In this context, what the culture industry brought and the perception and thoughts for consumption have been tried to be analyzed by in-depth interviews with 15 people living in Samsun province using hermeneutical method. This study, which comprises the consumption culture of consumers from the culture industry through their arrival to the consumption society, is shaped on the basis of shopping, mass media, social identity, family concept and spiritual values in daily life. As a result of the study, it is seen that the desire to have physical and false needs that the consumption culture brought, cause to the loss of values on the spiritual scale in the modern individual. This result is considered to be influential in experiencing emotional situations such as `unhappiness, lack of solidarity, loss of confidence, alienation, loneliness and loss of meaning` in the individual and loss of values and emotions that will provide peace in society. Keywords: Enlightenment, School of Frankfurt, Critical Theory, Culture Industry, Consumption Culture, Consumption Society, Consumption of Values