High-bulk ve relaks akrilik iplikler ile yün karışımı ipliklerin kumaş performansları

Abstract

Piyasada geniş üertim kapasitesine sahip olan akrilik lifleri, örme sanayinde çok fazla kullanılmaktadır. İşletmelerde akrilik liflerinin %2'lik şişme oranından faydalanılarak farklı iplik çeşitleri üretilmektedir. Rebreaker makinesinde akrilik lifine buhar verilirse relaks (stabil) akrilik lifi, buhar verilmez ise un-relaks akrilik lifi üretilir. Hazırlama bölümünde un-relaks ve relaks akrilik topsları farklı oranlarda karıştırılarak high-bulk iplik oluşumu için fitiller hazırlanır.Bu araştırmaya, ham ipliği yüzey haline getirip boyama işlemini yüzey halinde yapmanın daha ekonomik ve sonuç itibariyle daha iyi performans özelliklerine sahip olacağı düşünülerek yola çıkılmıştır.Koparma esnasında buhar verilerek oluşturulan relaks ve verilmeyerek oluşturulan un-relaks elyafları farklı oranlarda karıştırılmış ve fiziksel özellikleri incelenmiştir. Elimizde bulunan farklı oranlarda un-relaks ve relaks elyafların karışımından oluşan %100 akrilik ipliklerin üçte biri şişirilerek bobin halinde boyamaya alındı. Boyalı iplikler üç farklı sıklıkta düz örme makinesinde örülmüştür. Kalan kısmı ham iplik halinde üç farklı sıklıkta örülmüş ve bu farklı işlem aşamalarından geçmiş üç farklı sıklıktaki kumaş yüzeylerinin incelenen özellikleri kalınlık, termal özellikleri, boncuklanma özelliği, nem tutma özelliği ve ısı tutma özelliğidir. Araştırma sonunda elde edilen veriler göstermiştir ki, relaks ve un-relaks elyaf oranı kumaş performansını etkilemektedir. Şişirilmeyen ipliklerden oluşan yüzeylrin boncuklanma özelliği iplik halinde şişirilen ipliklerden oluşan yüzeylere göre daha zayıftır. Ancak ısı tutma ve nem tutma özellikleri daha iyi olduğu tespit edildi.

Acrylic fibres have a large production capaticy on the textile market, espeacilly in the knitting industry. In the factories, fibres are used for many different yarn production, because of their high swelling property. In the rebreaker machine, if acrylic fibres are steamed, they are called 'relax fibres'; if not they are called 'un-relax fibres'. In this study, two groups of yarns are prepared. One group consists of different two ratio of relax and un-relax acrylic fibres. Second group is the blend of acrylic and wool fibres. untreated yarns of these two groups used for knitting three different densities. Second part of yarns is swollen first then dyed and used for produce knitted fabrics with different densities. Half of untreated fabrics is dyed and swollen during dyeing process. Thickness, density, pilling, air permalitiy and confor properties of three groups of knitted fabrics were investigated. It is found that, the relax and un-relax ratio of acrylic yarns affected properties.