Multipl skleroz hastalarında düşme sıklığı ve düşme risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Multipl Skleroz (MS) hastalarının yarıdan fazlası ortalama 6 aylık zamanda düşerler. Düşmeler yaralanma, düşme korkusu ve aktivite kısıtlamaya neden olur. Bu çalışmada MS hastalarında düşme sıklığının ve düşmelerle ilişkili fizyolojik ve nöropsikolojik risk faktörlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 18-50 yaş arası desteksiz yürüyebilen 50 Relapsing- Remitting MS (RRMS) tanılı hasta ve 30 sağlıklı gönüllüden oluşan katılımcıların düşme sıklığı retrospektif olarak sorgulandı ve 6 ay prospektif izlendi. Hastaların fiziksel faktörlerini değerlendirmede Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği, 25 adım yürüme testi, MS yürüme ölçeği- 12 yapıldı. Katılımcıların Korebalance bilgisayarlı postürografi cihazında statik ve dinamik denge testi performansları ölçüldü. Nöropsikolojik faktörlerini değerlendirmede Beck Depresyon ölçeği, bilişsel işlev değerlendirmesinde Montreal Bilişsel Değerlendirme ve düşme korkusunu saptamada Uluslararası Düşme Etkinlik Skalası (UDES) uygulandı. Toplamda 24 hastada 48 düşme (%48), 6 aylık prospektif izlemde 17 hastada 32 düşme (%34) saptandı. Kontrol grubu ile RRMS hastalarında düşme varlığı, fizyolojik ve nöropsikolojik bulgular karşılaştırıldığında düşme sıklığı benzerdi, hastaların UDES ve statik denge skorları daha yüksekti (p<0,05). Düşen ve düşmeyen hastalar karşılaştırıldığında düşmeler MSWS ve UDES skoru yüksek olanlarda daha sıktı (p<0,05). Tüm katılımcılarda düşmeler UDES skoru yüksek olanlarda daha sıktı. Sonuç olarak RRMS olgularında yürüme ölçeğinde ve düşme korkusu ölçeğinde yüksek puan alanların düşme riskinin daha yüksek olduğu saptandı. Uygulaması da kolay olan bu testlerin düşmeleri öngörme ve hasta takibinde klinik pratikte kullanılması yararlıdır.

More than 50% of people with Multiple Sclerosis (MS) fall in any 6 months period. Falls are related to injury, fear of falling and activity curtailment. The purpose of this study was to evaluate fall rates and physiological and neuropsychological risk factors associated with falls. 50 Relapsing- Remitting MS (RRMS) patients aged between 18-50, able to walk without aid and 30 healthy controls were enrolled, falls in the past year were recorded and prospectively monitored for 6 months. Extended Disability Status Scale, Timed 25- Foot Walking Test, and MS Walking Scale-12 were used for physiological factors in patients. Participants performed Static and dynamic balance test on the Korebalance computerized posturography system. To evaluate neuropsychological factors Beck Depression Scale, Montreal Cognitive Assessment for cognitive factors and Falls Efficacy Scale- International (FES-I) for the fear of falling were used. A total of 48 falls from 24 patients (%48) and 32 falls in 6 months period from 17 patients (%34) were recorded. The fall rates, physical and neuropsychological findings in patients were compared with the controls. Fall rates were similar but FES-I and static balance scores in RRMS were higher (p<0,05). Comparing fallers to non-fallers in RRMS, falls were associated with higher MSWS and FES-I scores (p <0.05). In all participants, falls were more frequent at higher FES-I scores. In conclusion, fall risk was higher in RRMS patients with higher MSWS and FES-I scores. These two easy to administer tests are effective in estimating fall risk and should be used in clinical practice.Keywords: Multiple Sclerosis, falls, walking test, fear