Ultrasonik motor`un modellenmesi ve bilgisyar destekli kontrolü

Abstract

Günümüzde endüstrideki gelişmeler, teknolojinin hızla ilerlemesi ve çeşitli gereklilikler nedeni ile farklı çalışma prensibine sahip elektrik motorları gereksinimini hızla artırmıştır. Motorların yüksek hız, yüksek moment, düşük ağırlık, düşük boyut ve uzun ömürlü olmaları istenmektedir. Ayrıca malzeme bilimindeki gelişmeler ve yarı iletken teknolojisinin gelişmesi motor performanslarına doğrudan etki etmiş ve yeni tür motorların yapılmasına olanak sağlamıştır. Bunlardan biride piezoelektrik ultrasonik motordur. Bu çalışmada son yıllarda otomotiv, robot, mürekkep püskürtmeli yazıcılar, uzay uygulamaları, mikro konumlama tablaları gibi konularda uygulama sahası bulan piezoelektrik malzemelerden yapılmış ultrasonik motorun yapısı, uygulama alanları, diğer motorlara göre avantajları ve çalışma prensibi hakkında yapılmış olan akademik çalışmalardan derlenmiş bilgiler sunularak ultrasonik motorların çok geniş bir alanda kullanılabileceğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca piezomotor firmasının üretmiş olduğu LR 17 piezo motor temel alınarak matlab sistem tanımlama tekniği yardımıyla bir motor modeli geliştirilmiş motorun yapay sinir ağı modeli, uyarlanabilir ağ yapılı bulanık çıkarım sistem modeli ve simscpae modeli başarılı bir şekilde oluşturulmuştur.

Today, due to the rapid advancements in industry, technology and different other requirements; the need to have an electric motor with different operating principle has become very important. The requirement of a high speed, high torque, low weight, low size and durable motor has increased. In addition, advancements in the fields of Material sciences and Semiconductor technology have a direct impact on the performance of motor and have paved the way for the construction of a new type of motor. One of them is Ultrasonic piezo-electric motor. In this paper the information, which is taken from the different published works, regarding the construction, application, advantages and disadvantages in comparison with other motors, and working principle of the piezo-electric motor has been presented. Piezo-electric motor is being used in the field of robotics, space applications, automotive, inkjet printers and in different other fields which shows that it has a very wide range of application. Also LR 17 rotary piezomotor which was produced by the piezomotor company based on all in all studies. With the help of matlab system idedification tool a motor model was developed succesfully also neural network model, anfis model and matlab simscape model.