Şizofreni hastalarının yakınlarına yönelik bir psikoeğitim programının etkililiği

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı şizofreni hasta yakınlarına yapılan psikoeğitimsel müdahalenin şizofreni hastalarının algılanan duygu dışavurum, kaygı, pozitif/negatif semptomları ve şizofreni hasta yakınlarının şizofreni hakkında bilgi, kaygı ve duygu dışavurumu üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Öncelikle müdahale programının problem ve eksiklerini değerlendirmek amacıyla bir pilot çalışma yürütülmüştür. Sonra bu ana müdahale programı iki gruba uygulanmıştır.Bu 8 oturumluk program; psikoeğitim, iletişim becerileri, problem çözme, öfke kontrolü bileşenlerinden oluşmaktadır. Toplamda 82 şizofreni hastası ve hasta yakını ( 44 tedavi, 38 kontrol) çalışmaya dahil edilmiştir.Tedavi ve kontrol gruplarındaki şizofreni hastaları ve hasta yakınlarının uygulama öncesi ve sonrası ölçümlerini karşılaştırmak üzere 2X2 tekrarlı ölçümler için varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Çalışma sonuçları bu 8 oturumluk psikoeğitimsel müdahalenin hasta yakınlarının şizofreni hakkında bilgi ve duygu dışavurumu düzeylerinde pozitif bir etkisi olduğunu göstermiştir. Dahası doğrudan hastalara müdahale uygulanmadığı halde sonuçlar hastaların algılanan duygu dışavurum düzeylerinde azalma olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte müdahale programının ne hastaların ne de hasta yakınlarının kaygı ve aile ortamı puanları ve hastaların pozitif/negatif semptomları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.Anahtar kelimeler: şizofreni, aile, psikoeğitim, duygu dışavurumu, algılanan duygu dışavurumu

The main aim of the study was to investigate the effects of psycho-educational intervention for the key relatives of patients with schizophrenia, on perceived expressed emotion, anxiety and positive/negative symptoms of patients and the expressed emotion, anxiety and knowledge about schizophrenia of their key relatives. Firstly, a pilot study was conducted to evaluate the deficiencies and problems of the intervention program. Then, the main intervention program was implemented two different treatment groups. The 8 sessions of the main program covers psycho-education, communication skills, problem solving and anger management components. Totally 82 patients with schizopherenia and their key relatives (44 treatment, 38 control) were included in the study. A number of 2X2 factorial analyses of variance (ANOVA) with repeated measures were used for the comparison of pretest and posttest measures of key relatives and patients with schizophrenia across treatment and control groups. The findings of the study showed that the 8 sessions psycho-educational intervention has a positive impact on the key relatives' expressed emotion levels and knowledge about schizophrenia. Furthermore, although no direct intervention was conducted with the patients, the results indicated that the levels of perceived expresses emotion in patients with schizophrenia were reduced as well. However, the results showed that the intervention program does not have significant effects on both, anxiety and family environment scores of key relatives and those of patients and also on positive/negative symptoms of patients.Key words: schizophrenia, family, psycho-education, expressed emotion, perceived expressed emotion