18. yy. Türk tezhip sanatında etkin olan gül tasarımlarıyla yeni yorumlar

Abstract

Çiçekler, Türk sanatında ve Osmanlı kültüründe önemli bir yer tutarlar. Çiçeğin sadece sanata değil, edebiyata ve folklorada önemli etkileri olmuştur. Bu çiçek kültürünün başında anlamı çok büyük olan gül motifi bulunmaktadır.16. yy. ortalarından itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlayan çiçek motiflerinin en parlak devri 18. yy.dır. Bu dönemde, Avrupa'daki çiçek ressamlığının ilgi görmesine paralel bir gelişme dikkati çeker ve gül örneklerinin çoğaldığı görülür. Natüralist tarzda boyanmış çiçekler, buketler, vazolu, vazosuz çiçek demetleri şeklinde gelişmiştir. Tezhip sanatındaki gerilemeye karşılık, 18. yy. çiçek resimlerinin en parlak devri olmuştur. Bu dönem, bütün batı ülkelerinde kitap resmi olarak çiçeğin çok sevildiği bir dönem olmuş, gravürlü veya renkli çiçek resimli kitaplar oldukça ilgi görmüştür.İslam dininde sevgiyi ve Hz. Muhammed'i simgeleyen gülün, en geniş kullanım alanının rokoko tezhip olduğunu söyleyebiliriz. Edirnekari süslemenin de en önem verdiği çiçek güldür. Özellikle dini konulu eserlerde gonca gül resimleriyle sık sık karşılaşırız.

Flowersrepresent an importantissue in ContemporaryTurkishandOttomanCulture. Theydid not have had importantinfluence on art but also on literatureandfolklore. The motive of rose is themostimportant determinant amongtheflowerculture in art.Theflowermotiveshavebeenusedwidelyfrommid 16th centuryuntiltoday in art, but theirmost popular time wasthe 18th century. Duringthis time an increasinginterest on flowerpaintings in Europe is to be noticed, whereexamples of rosemotivesconstitutethemajority. Flowerpaintings in naturalisticstyle, bouqetsandvasesareamongthemostfrequentlyfoundexamples. Inresponsetothedecline in the art of illumination, 19th Century has beenthemostsignificantyearfortheflowerpaintings, duringthis time bookswithcolouredorengravedflowerdrawingswereshowngreatinterest.Roseflower, representinglove in Islamanditsprophet Muhammed, has beenwidelyused in rokoko stylegildings. Themostcommonfigure in Edirnekariornaments is consisted of rosemotives as well. Rosebudfiguresarespecificallyencountered in religionthemedpaintings.