Canlandırma heykel: Heykel ve animasyonun ortak noktaları üzerine bir deneme

Abstract

Animasyon tekniğinin uzun bir tarihe sahip olması bu tekniğin kültürel anlamda farklılaşarak bir çok coğrafyada uygulanması anlamına geliyor. Animasyonun ortaya çıkışı kameranın icadından önceye dayanmaktadır. Ayrıca bu sürece katkı sağladığı da açık bir şekilde görülmektedir. Hareketin bir kurgu içerisinde anlatıldığı sanat formu birçok sanatçının ilgisini çekmiş ve animasyon tekniği üretilen sanat formunu hareketlendirerek bir anlatım oluşturmak için kullanılmıştır. Çizimlerin, üç boyutlu kuklaların, çeşitli objelerin, kumun deviniminin ve akla gelebilecek daha birçok farklı disiplinin kullanılarak geliştirildiği animasyon, bugün geniş bir kitleye ulaşmış ve büyük bir sektör haline gelmiştir. Geniş kitlelere ulaşan animasyon, 1940'lardan beri yüksek bütçeli şirketlerce teknolojik anlamda ilerlemiş ve bir tarihe sahip olmuştur. Animasyonla yüksek gelirler elde eden şirketlerin birbirleriyle rekabet etmeye başlaması bu fimlerin sanattan uzak bir reklam ve şov kültürüne hizmet etmesine sebep olmuştur. Bütün bunların yanında 1940'lardan öncesine dayanan kendi özgün tasarımlarıyla animasyonu birleştiren sanatçılar, bu film şirketleri tarafından destek görmeseler de üretmeye devam etmişlerdir. Ortaya çıkan filmler birçok sanat disiplini için ilham verici olmuş ve sektörleşmiş animasyon tarihi dışında az bilinen bir sanat animasyonu tarihi yaratmıştır.Bu eser/metin çalışmasında kameranın keşfinden önce yapılan animasyon oyuncakları, kameranın keşfinden sonra endüstrinin teknolojik anlamda geliştirdiği animasyonun tarihi, bunlardan daha ön plana çıkan `sanat animasyonu` ve ağırlıklı olarak Çek sanatçı Jan Švankmajer'in disiplinler arası, heykel, kolaj ve animasyonlarına yer verilmektedir.ANAHTAR KELİMELER: Heykel, Animasyon, Sürrealizm, Jan Svankmajer

Animation technique has a long history which means that this technique has been applied in many geographies by cultural diversities. Animation was there before camera. Indeed, it is obvious that it has sinificant contribution to the process of camera. The art form which the movement expressed in fiction has taken attention of many artists. The animation technique is used in order to make an expression by setting the art form in motion.Animation has reached a big mass and is a large sector nowaday, which is improved by using drawing, 3D puppets, various objects, motion of the sand and many other disiplines. Since 1940's animation has improved technologically with big budget companies and had a history by reaching the masses. This big budget companies' competition has led these animatic films to go far away form art, to serve for advertisement and show culture. Moreover, the artists who have combined their unique designs dating back to 1940's with animation, they maintained to produce even if they were not supported by those film companies. The films were inspiration for many art disciplines and has created a history of art animation which is less known compared to sectoral animation. This work comprises, animation toys created before the discovery of the camera, the animation history technologically developed by industry after discovery of the camera, `art animation` which stands out, and mainly Czech Surrealist Jan Švankmajer's interdisciplinary sculpture, collage and animations. I also want to express that for the visuals in the visual list, I have only put the the sites that are hard to reach and the books I have used in the bibliography.ANAHTAR KELİMELER: Heykel, Animasyon, Sürrealizm, Jan Svankmajer