Vahşi kadın arketipi ve heykel

Abstract

`Vahşi Kadın Arketipi ve Heykel` isimli bu çalışmada, tarih boyunca insanın doğayla ilişkisinde kadın imgelerinin oluşumu ve süreç içerisinde bu imgelerin değişim ve dönüşümü irdelenerek, heykele yansıyan biçim ve içerik yorumları ele alınmıştır. Yirminci yüzyıl ve sonrası heykeltıraşlar üzerinden bu bağlantıların süregelişi çalışmaya dâhil edilmiştir. Birinci bölümde; alt başlıklar altında arketip kavramının açılımları ile bilinçaltı ve kolektif bilinçdışı açıklanmıştır. Bununla birlikte, kadının tarihteki konumlandırılışı ve ona yüklenen anlamlar, tarih öncesi bulgular, antropolojik savlar ve Anadolu'da Ana Tanrıça kültünün yaşandığı kültürler, mitoloji kapsam dışında kalacak şekilde sınırlandırılıp incelenerek kadın arketipleri ve forma yansımaları gözlemlenmiştir. İkinci bölümde; masallar ve içgüdüsel olanın kolektif bilinçdışı ile ilişkisi belirtilmiştir. Arketip olarak kabul edilen masallardan verilen örnekler ile masalın yarattığı çağrışımla bağdaşan heykeller, sanatçısının izleğiyle ilgili bilgiler aracılığıyla açıklanmıştır. İçgüdünün benlik ve bilinçdışı kodlamalarla bağı ve bu bağın sanatsal tavra ve imgeleme katkısı seçilen heykeltıraşlar ve eserleri ile ikinci bölümün alt başlıklarında irdelenmiştir. Üçüncü bölümde; psikanalitik okumaların, tarih öncesinden günümüze uygarlık algısındaki kadın kimliğinin, arkaik birikimlerimizin, semboller ve arketiplerin kendi üretimime etkisi gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Arketip, Kadın, Heykel, Duyumsama, İçgüdü

This study, `Wild Woman Archetype and Sculpture`, interrogates the formation of female imageries within the framework of the relationship between human and nature throughout history. The changes within and the transformation of female imageries are examined to discuss their impacts on sculpture in terms of forms and context readings. A discussion of the works of sculptors from twentieth century and later is also included in order to show the continuity of these bonds. The first chapter elaborates on the notions of archetype, the subconscious and the collective unconscious in subheadings. In addition to this; by focusing on situating of the woman in history, the meanings attributed to it, prehistorical findings, anthropologic arguments and the cultures with Mother Goddess cult in Anatolia have been examined excluding mythology; thus the reflections on woman archetypes and form are observed. In the second chapter; the relationship of fairytales and instincts with collective unconscious is pointed out. The sculptures complying fairytale associations have been explained in company with the information about the theme of the artists, using the examples from fairytales which are accepted as archetypes. The link between the instinct and the unconscious codes is also debated to reflect on the contribution of this link to the artistic attitude and imagination. The third chapter aims to demonstrate the effects of psychoanalytic readings, the perception of female identity from prehistoric times till today and, of our archaic accumulations, symbols and archetypes on my own production.Keywords: Archetype, Woman, Sculpture, Sensation, Instinct