Zamanın döngüselliği bağlamında heykelde hareket

Abstract

Zaman kavramı, sanatçının varoluşsal arayışında sonluluk/sonsuzluk bağlamında gerilim yaratan ve düş üncesini önemli ölçüde meşgul eden bir kavramdır. Geçmiş , şimdi ve geleceğin iç içe geçtiği öznel zaman, bilimin tanımladığı nesnel zamanın kronolojik akışını çoğu zaman devre dışı bırakır. Zamanın doğrusal akışı içinde yaşam/ölüm karşıtlığının birbirini besleyen kusursuz ritmi, doğanın yaratıcı tekrarı, çok boyutlu bu sürecin büyüsünü sanat yapıtında ifade etme isteği doğurmuş ve zamanın bazen örtücü, tamir edici bazen ise yıkıcı, yok edici yapısı sanatçıların farklı yaklaşımlarına göre sanat yapıtının teması olmuş tur. Plastik sanatların, zamanı, tüm bileş enleriyle ifade etme isteği, tarihsel dönemlerin ruhuna bağlı olarak sembolik imgelerin bir aradalığı ile oluş an zihinsel yolculuklardan, sanat eserine doğrudan fiziksel hareketi dahil eden yapıtlara kadar zengin bir serüven yaratmıştır. Heykel sanatında da hareket, XX. yüzyıldan itibaren fiziksel hareketin de kullanımıyla çok yönlü yaklaşımlara sahip olmuştur. Bilim ve teknolojinin sanat yapıtına etkileri, bir yandan bizzat makineleşmeyi ve hızı konu alan heykellerin bu dönüşümü kutsadığı bir alan yaratırken, bazı sanatsal yaklaşımlar ise heykelde hareketi duygusal içeriği güçlendirmek adına plastik bir öğe olarak kullanmışlardır. Bu eser metinde, bu ikinci yaklaşıma yakın durularak, heykellerdeki duygusal etkiyi arttıracak yönde, gizlenmiş bir mekanik düzene bağlı hareket kullanımı irdelenmiştir.Anahtar kelimeler : Zaman, Döngüsellik, Hareket, Heykel, Nesne

Concept of time is a concept which causes tension in an artist's existential researches in the context of finity/infinity and mainly occupies his thought. Personal time in which past, present and future are faded into each other, disable the chronologic flow of objective time of science. The perfect rhythm of life/death contrast in the linear flow of time, the creative circularity of the nature arises the wish of expressing the magic of this multidimensional process and so both the curative and destroying effects of time has been the themes of many artworks due to different approaches of artists. This intention of plastic arts has been created a rich adventure of time presentation, which includes mental journeys related to the compositions of symbolic images to artworks that has the physical motion as an plastic element. Motion in the art of sculpture has also gained multidirectional artistic approaches by the usage of the physical movement beginning from XXth century. The effects of science and technology created an area in art in which mechanics and speed are much appreciated and became the subject of art themselves, on the other hand some other artistic approaches used motion only as a plastic element to raise the emotional content. Throughout this text, by taking position beside this second approach, the usage of motion (in which the source is volontarily hidden) for arising the emotional context is observedKeywords : Time, Circularity, Movement, Sculpture, Object