Çağdaş fotoğrafta kişisel belgesel

Abstract

Bu tez esas olarak, belgesel fotoğrafın tarihsel gelişimi sürecinde genelden özele doğru eleştirel bir göz ile bakarak, toplumsal ve biçimsel işlevini sorgulamaya ve belgesel fotoğrafta bir ifade biçimi olarak `Kişisel belgesel` fotoğraf tavrını, alt kültür kavramı üzerinden araştırmaya ve anlamaya çalışma amacı taşımaktadır. Bu bağlamda tezin odak noktasını marjinal yaşam tarzlarını benimseyen ve kendi hayat hikayelerini aktaran kişisel belgesel fotoğrafçılar oluşturmaktadır.Birinci bölümde; fotoğrafın belge niteliğinin farkına varılmasıyla bir envanter tutma aracı olarak kullanımından itibaren toplumsal belgesel fotoğrafın sosyo-politik işlevi ile kamuoyu oluşturmaktaki etkileri örnekler verilerek anlatılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde; kapitalizmin yükselişi ile birlikte fotoğrafın gerçeklik ile olan bağının ve toplumsal misyonunun sorgulanmasına yer verilerek, fotoğrafın tarafsız olma iddiasını gerçekleştiremediği örneklere yer verilmiştir. Fotoğrafçının bakış açısının ön plana çıkmaya başlaması ve bir özne olarak fotoğrafçının görünür olması ile ilgili düşünceler aktarılmıştır. Üçüncü ve son bölümde; konuları ile farklı ilişki biçimleri geliştiren bazı fotoğrafçılar incelenmiş, 19. yüzyılda modernizm ile başlayan sanatın özerkleşmesi fikri, bu fikrin yansımaları ve 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren değişen toplumsal ve kültürel yapının belgesel fotoğrafçılar üzerindeki etkisi araştırılarak, `kişisel belgesel` yaklaşımı benimseyen ilk örnekler de dahil olmak üzere günümüz fotoğrafçılarından örnekler verilmiştir. Ayrıca, kişisel belgesel fotoğrafın amacı ve bu tarzda çalışan fotoğrafçıların bu yaklaşımı neden benimsediklerine dair saptamalarda bulunulmuştur. Fotoğrafı insanlığın vicdanını yansıtma misyonu üzerinden ele almayan, bu sorumluluğun yerini dünyayı kendi perspektiflerinden görme çabasına bırakan bir eğilimden ve hakim kültürün dışında süren bir yaşam tarzı benimseyen ve fotoğrafı bir duygu aktarma aracı olarak kullanan bir yaklaşımdan söz edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kişisel Belgesel, Belgesel Fotoğraf, Alt Kültür, Flanör, Cinsel Devrim.

The aim of this thesis is to question the formal and sociological function of documentary photography and to study and understand `personal documentary` via sub cultures. The thesis looks at the documentary photography historical development with a critical eye, from the public to the private. The emphasis of the thesis is personal documentary photographers who come from marginal life styles and tell their life stories.In the first chapter, the socio-economical role of documentary photography and its effects on creating social consciousness through history is explained with examples. The second chapter shows cases where photography isn't objective as it claims. The chapter questions photography sociological mission and ties with reality with the rise of capitalism. It also analyzes the increasing prevalence of the photographer and his/her way of looking. The third and the last chapter studies the idea of independent art - that started with 19th century modernism - and the effects of sociological and cultural changes in the second half of 20th century on photographers and documentary photography. The chapter analyzes photographers developing different types of relationships with their subjects. Examples from first personal documentarians to contemporaries are studied. There are also theories on the reasons behind personal documentary and why photographers take this approach. The thesis talks about an approach where documentary is used as a tool to express feelings and see the word through the `sub-culture photographer's` eye, rather than expressing the conciseness of humanity. KEY WORDS: Personal Documentary, Documentary Photography, Sub Culture, Sexual Revolution, Flaneur.