İnce (yüksek) kalite Hereke ipek halıları desen tasarımları

Abstract

`İnce (Yüksek) Kalite Hereke İpek Halıları Desen Tasarımları` adlı tez; Hereke ipek halılarının malzeme, teknik ve desen tasarımı konuları açısından incelenmesiyle başlamaktadır. 1980 sonrası dönem için yazılı kaynak olmamasından dolayı, döneme izleyici ve üretici olarak dahil olmuş olan değerli Avak ŞİRİNOĞLU ile yapılan röportaj vasıtası ile 1980 senesi sonrasından günümüze kadar olan süreç kayıt altına alınmıştır. İkinci bölümde; belgeleme aşaması için ince kalite halıları üreten firmalar ile gerekli toplantılar yapılarak cm2'de 10x10 kaliteden (100 düğüm) 50x50 kalite (2500 düğüm) aralığında dokunmuş olan halılar fotoğraflanmıştır. Halılar; desen kompozisyon özelliklerinin incelenmesi için cepheden, kalite hesaplamaları için ise sırttan kayda alınmıştır. Şirinoğlu Halı, Özipek Halı, Çınar Halı, Has Halı ve Korhan Halı'ya ait olan envanter çalışmalarında halılara yazılan isimler veya numaralandırmalar firmalar tarafından verilmiştir. Korhan Halı, desen tasarımlarını belirli bir tema başlığı altında, hikayeleri ve envanter çalışmaları ile birlikte oluşturmuştur. Korhan İSLAMCIOĞLU'nun da bilgisi dahilinde, tez çalışmasında kendileri için ayrılan bölümde; tasarımlara ait tema metinleri, desen tasarımcılarının isimleri, fotoğrafları ve tasarımların eskizleri yer almaktadır. Firmanın kendi envanter çalışmalarından alıntılar yapılarak farklı detaylardaki incelemeler de yazılı olarak eklenmiştir. Günümüzde üretime devam eden atölyelerin yerinde tespiti bölümünde; Şirinoğlu Halı'nın Yalova İli Sugören Köyü'ndeki dokuma atölyesinde gerçekleştirilen video kaydı, Özipek Halı'nın Kocaeli'ne bağlı Hereke İlçesi'ndeki atölyesinde gerçekleştirilen kenar örgüsü dokuma videosu çekimi ve Çınar Halı'nın kendi arşivine ait olan halı dokuma videosu ile tez çalışmasının video görsel içeriği dijital kayıt tekniği kullanılarak oluşturulmuştur.ANAHTAR KELİMELER: Halı, El Dokuması, İpek, İnce Kalite, Kompozisyon, Desen

The thesis titled `The Pattern Designs of Fine (High) Quality Hereke Carpets`; starts with the examination of Hereke Silk Carpets in terms of material, technique and pattern design. Due to the lack of written sources for the post-1980 period, the period from 1980 to the present day was recorded through the interview with Avak ŞİRİNOĞLU, who participated in the period as viewer and producer. In the second part; carpets woven in a 50x50 quality range (2500 knots) with a size of 10x10 (100 nodes) in cm2 were photographed by holding necessary meetings with companies producing fine quality carpets for the documentation phase. The carpets were recorded from the front part for examining pattern composition properties and from the back part for quality calculations. In the inventory studies belonging to Şirinoğlu Halı, Özipek Halı, Çınar Halı, Has Halı and Korhan Halı, the names or numbers written on the carpets were given by the companies. Korhan Halı created pattern designs together with stories and inventory studies under a specific theme title. Within the knowledge of Korhan İSLAMCIOĞLU; there are theme texts of designs, names of pattern designers, sketches of photographs and designs in the section reserved for them in the thesis study. The examinations in different details have also been added in writing by making quotations from the company's own inventory studies. In the part about on-site detection of ongoing workshops today; Video recording performed at the weaving workshop of Şirinoğlu Halı in Yalova Province Sugören Village, edge mesh weaving video carried out in Özipek Halı in the town of Hereke District of Kocaeli and Çınar Halı's own weaving videos and video visual content of the thesis study have been created by digital recording technology.KEYWORDS: Carpet, Hand Woven, Silk, Fine Quality, Composition, Pattern