Hareketli görüntü tekniklerinin metro hatlarında seramik yüzeylerde kullanımı ve tasarım önerisi

Abstract

İnsanların mağara duvarlarına yaşadıklarını ve çevresinde gördüklerini resmetmesiyle başlayan süreç daha sonrasında resim sanatı ile değer kazanarak varlığını kalıcı olarak devam ettirmiştir. Optik oyuncaklar ile temelleri atılan hareketli görüntü, 19. yüzyılın başlarında fotoğrafın çekilmesiyle beraber tarihi süreçte yolculuğuna başlamıştır.Fotoğraf makinesi icat edilmeden önce hareketli görüntü için resimlerden yararlanılmıştır. İlk fotoğrafın çekilmesi ile görüntüyü olduğu gibi kâğıda aktarmayı başaran insanoğlu, bundan faydalanarak arka arkaya çektiği fotoğrafları görüntüyü hareket ettirmek için kullanmıştır. Görüntünün sabitlenmesi optik oyuncakların daha da değer kazanmasına yol açıp birçok bilim insanının bunların icadına yönlenmesine neden olmuştur. Eadweard Mubridge'in bu alanda yaptığı çalışma ile hız kazanan süreç sonrasında Lumière Kardeşlerin ilk film gösterimi ile farklı boyutlara ulaşmıştır.Günümüzde trafik ve nüfus hızlı bir şekilde artış göstermektedir. Bundan kaynaklı metro ulaşımı gün geçtikçe daha da gelişmekte ve tercih edilmektedir. Ancak zamandan kazanç, ulaşım kolaylığı gibi olumlu yönleri bulunan metronun, aksine olumsuz yönleri de bulunmaktadır. Yapısı gereği yeraltında bulunan metrolar yolculara sıkıntı ve huzursuzluk veren basık mekanlar olarak görülebilmektedir. Gündelik yaşamda, özellikle İstanbul gibi bir metropolde birçok olumsuzlukla iç içe yaşayan insan bu alanlara girdiğinde hem hayatın stresinden hem de mekânın verdiği huzursuzluktan uzaklaşmanın aksine daha da bu olumsuz durumlara maruz kalmaktadır.Bu çalışmada öncelikle hareketli görüntünün oluşum sürecinden başlanarak optik ve görsel algı konuları üzerinde durulmuştur. Hareketli görüntünün aslında bir göz yanılması olmasından kaynaklı optik illüzyon ve optik oyuncaklar üzerine araştırma yapılmıştır. Yapılan araştırmalar ve kullanıcı ile yapılan anket doğrultusunda İstanbul'un kültürel ve tarihsel öğeleri kullanılarak tasarım önerisi geliştirilmiştir. Geliştirilen tasarım önerisinde, metronun sefer yaptığı tünele yerleştirilen görsellerin hareket ediyor izlenimi vermesi amaçlanmaktadır. Bu tasarım ile metro kullanıcılarının günlük yaşamın stresinden ve olumsuzluklarından uzaklaştırılması istenmektedir.1980 yılında Bill Brand'in üretmiş olduğu Masstransiscope adlı eserin bu ihtiyaçlara yönelik bir çalışma olduğu gözlemlenmiştir. Yapısı gereği seramik dayanıklı, uzun ömürlü ve elektriği yalıtan bir malzemedir. Bu da kullanılacak alan olan metrolar için daha uygun bir malzeme olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada ise yapılacak olan uygulamanın seramik malzeme kullanılarak üretilmesi amaçlanmaktadır.

The process which started with humans drawing pictures on the walls of caves to show what they have lived and seen in their environment has later gained value with the art of painting. Thus, it has continued its existence permanently. Moving image that is based on optical toys has begun its journey in the historical process in the early years of 19th century along with photos being taken.Before photograph machine was invented, pictures were used for moving image. As the first photo was taken, man who succeeded in transporting image into paper used the same method to take photos one after another in order to move image. As image has become constant, optical toys have increased in value. As a result of this, many scientists showed tendency to invent those toys. The process which continued faster with the help of Eadweard Mubridge's studies in this field has later reached different dimensions via Lumiere Brothers' first movie screening.Today, traffic and population are increasing rapidly. Due to this factor, metro is developing better and prefered more by citizens. Metro has important advantages such as saving time and its ease of transportation. However, it has some disadvantages. For instance, metros which are located underground can be considered as crambed space as they may give the feeling of boredom and anxiety to their passengers. People who live in a metropol city such as Istanbul face many negative things in their daily lives and they seem to be more exposed to stress and anxiety on metros rather than staying away from these negative feelings.This study is based on subjects about optical and visual perception starting from the process of moving image. Related to moving image, which is actually a source of eye delusion, a research is applied on optical illusion and optical toys. In line with researches and surveys made by users, a design proposal has been developed by using Istanbul's cultural and historical objects. In the design roposal visuals that were put in the tunnel of metro using the particular line are aimed to give the perception of moving. With this design,it is desired that passengers can feel less stressful and anxious in their daily lives.It has been observed that the work, Masstransiscope which was produced by Bill Brand, became successful in meeting those needs. By its nature, it is a ceramic resistant, long-lasting and an electric insulator material. Therefore, this proves that the material mentioned here is more appropriate for metros to be used in metro lines. In this study it is aimed to benefit from the ceramic material during the production of the practice.