Topkapı Sarayı Müzesi III. Ahmed Kütüphanesi kumaş ciltlerinin araştırma ve uygulaması

Abstract

Topkapı Sarayı Müzesi III. Ahmed Kütüphanesi Karatay katalogunda bulunan kumaş ciltlerin dönemini ve etkileşimini inceleyerek cilt sanatındaki önemi vurgulanmak istenmektedir.Kumaş ve deri cilt kaplarda kullanılan kumaş çeşitleri ise çatma, kemha, kadife, canfes, atlas, tafta, kutnu gibi ipekli ve benzeri çeşitlerdir. Cilt sanatımızda geçmişte kullanılan teknikler ve uygulamaların geleneğe uygunluğu günümüzde de sürmektedir.III. Ahmed kütüphanesinde bulunan Fehmi Ethem Karatay Kataloguna ait 3889 Eserin içinden kumaş ciltlerin yer aldığı yedi katalogdaki bulgulara göre seksen dört adet kumaş cilt kayıtlı bulunmuştur. Türkçe kataloğun birinci Cildinde bir adet, Türkçe kataloğun ikinci Cildinde bir adet, Farsça katalogda dört adet, Arapça kataloğun ikinci Cildinde dört adet, Arapça kataloğun üçüncü Cildinde ellialtı adet, Arapça kataloğun dördüncü Cildinde ise on sekiz adet kumaş kaplı cilt tespit ettik.Kumaş ciltler, II. Bayezid döneminde klasik deri ciltlerle beraber çok görülmüştür. Küçük kareli kumaşlarla ve çubuklu iki renk yollu ipek kumaşlarla kaplanmış bazı iç kapaklarda şemse ve kat'ı süslemeler bulunmaktadır. O dönem bazı kitap ciltlerinin de bu teknikle restore edildiği düşünülmektedir . Bu düşüncenin temeli koleksiyondaki bazı iç ve dış kapakların kalıplarının benzerlik göstermesidir. Bu ihtimal, araştırmamı daha da ilginç kılmaktadır. Bu nadide eserlerin yıpranmış cilt kapları koruma için restore edilirken, cilt kaplarının deri yerine ipek kumaşlarla kaplanmış olması ve dış kapağın iç kapağa çevrilmiş olması ihtimalini ve düşüncesini doğrular niteliktedir. III. Ahmed Kütüphanesi'nde bulunan ciltlerin araştırması sonucunda seksen dört adet kumaş cilde rastlanmıştır. Kütüphane koleksiyonunda bulunan seksen dört adet kumaş cildin görsel araştırmalarında iki adetinin deri cilt olduğu saptanmıştır. seksen iki adetin (kırk sekiz adet kırmızı renkte kumaşla kaplı, yirmi üç adet çizgili kumaşla kaplı, sekiz adet yeşil rengin hakim olduğu kumaşla kaplı, iki adet işlemeli sırma işli, bir adet mor renkte kadife kumaş ciltlere rastlandı) incelemesi sonucu birebir çizimler yapılmış ve bir adet geleneksel teknikler kullanılarak A3564 no'lu eserin uygulaması yapılmıştır. Tez çalışmasının konusunu oluşturan Topkapı Sarayı Müzesi'nin, III. Ahmed kütüphanesinin ve Enderun kitaplığının kısa tarihçesine de yer verilmiştir.

SUMMARYTopkapi Palace Museum III. It is aimed to emphasize the importance and importance of binding in the art of fabric by examining the period and interaction of fabric binders in the catalog of Ahmed Library Karatay.The types of fabrics used in fabric and leather binding containers are silk, kemha, velvet, canfes, atlas, taffeta, kutnu, and the like. In the past, the techniques and practices used in our binding art are still in conformity with tradition.III. Eighty-four fabric volumes were recorded according to the findings in the seven catalogs, which contain fabric bindings, from 3889 artifacts belonging to the Fehmi Ethem Karatay Catalog in the Ahmed library. We found one in the first Volume of the Turkish catalog, one in the second Volume of the Turkish catalog, four in the Persian catalog, four in the second volume of the Arabic catalog, fifty six in the third volume of the Arabic catalog, and eighteen fabric covered volumes in the fourth volume of the Arabic catalog.Fabric binders, II. During Bayezid period, it was seen with classical skin binders. Some of the interior covers are covered with small checkered fabrics and silk fabrics with two-way bar with sunburst and solid decorations. It is believed that some book volumes were restored with this technique. The basis of this idea is that the patterns of some inner and outer covers in the collection are similar. This possibility makes my research even more interesting. While these rare works are being restored for protection, worn skin containers are confirmed by the possibility and idea that the skin containers are covered with silk fabrics instead of leather and the outer cover is turned into the inner cover.III. Eighty-four fabric volumes were found in the researches of the volumes found in the Ahmed Library. Eighty-four fabric volumes found in the library collection were found to be two in leather. Eighty-two pieces (forty-eight red-coated fabrics, twenty-three striped fabrics covered, eight green-colored fabrics covered, two embroidered glazed work, one purple color velvet fabric binders were found) as a result of the examination made one-to-one drawings and one A3564 was applied by using traditional techniques. The Topkapi Palace Museum, which is the subject of the thesis, was built in III. A brief history of the Ahmed library and the Enderun library is also included.