Süleymaniye Kütüphanesi galata Mevlevihanesi koleksiyonunda bulunan ebru ciltlerin yeni uygulamalarda değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETBu araştırmamızda ebru ve cilt sanatlarının tarihi gelişim süreçleri özetlenmeye çalışılmıştır. Ebru sanatının ne zaman başladığı hakkındaki bilgilerimiz kaynak yetersizliğinden dolayı eksik olsa da ebrunun bildiğimiz önde gelen isimlerine dikkat çekmiş olduk.Ebrunun günümüzde kullanım alanlarına değinerek, en çok kullanıldığı saha olan cilt sanatın da incelemeye aldık. Kap içlerinde yan kâğıdı olarak gördüğümüz ebru ayrıca yazma eserlerin kaplarında kullanılarak kitap sanatlarında yardımcı bir dal olarak kullanılmıştır.Araştırmamızda Süleymaniye Kütüphanesi, Galata Mevlevihane'si Koleksiyonu'ndaki ebrulu ciltleri inceledik. Cilt sanatının çeşitlerinin anlatımına kısaca yer vererek çârgûşe cilt üzerinde yoğunlaştık. Çârgûşe ciltlerde genellikle ebru kullanımına rastlanıldığı için hangi ebru çeşidinin nasıl kullanıldığına dair detaylı bilgilere de yer vermiş olup, bu yönde uygulama çalışmaları yapılmıştır. Bu araştırma sonucunda ebruların çoğunun kadim ebrular olduğu görmekteyiz.Yapmış olduğumuz çalışma da; `ebrulu ciltler` konusunda araştırmaların kaynak eksikliğini belirleyip bundan sonra yapılacak olan çalışmalara zemin hazırlayacağıdır.

SUMMARYWe tried to summarize the historical development of '' Turkish Marbling'' and ''Book Binding'' arts in this study.Although the information about when marbling art started was insufficient due to lack of information resources, we drew attention to the leading names of Turkish Marbling art.We mentioned the usage areas of Turkish Marbling art for these days and we have also examined the art of Book binding which is the most used field of Marbling art. In addition, the art of Paper Marbling was used for cover of manuscript. Therefore it was used as auxiliary character in the Book Arts.In our research, We examined the Book bindings with Marbling in Suleymaniye Library and Galata Mevlevi Lodge Collection.We focused on '' Charkuse Binding''( Four Cornered Binding) including briefly the types of Book Binding arts. We have included detailed information about which Paper Marbling art is used and how for it used in Charkuse Binding generally. Accordingly, application studies have been done.As a result of this research, it has been understood that most of Marblings are ''Ancient Turkish Marbling''. Our study about binding with marbling is showing that there is lack of resources and it will pave the way for for further studies.