Bireysel tercihlerin modellenmesine yönelik ekonometrik yaklaşımlar

Abstract

Bu çalışmada amaç, bireysel tercih davranışı teorilerinin tercihler üzerindeki etkilerini pazarlama ve ekonomi disiplinlerine dayanarak açıklamaktır. Fayda maksimizasyonu teorisi dikkate alınarak tercihlerin ölçülmesi ve modellenmesinde kullanılan teknikler açıklanmıştır. Tercih teorisinin faktörleri olan karar verici, alternatifler, alternatiflerin nitelikleri ve karar kuralları ekonometrik teorilere göre açıklanmıştır. Çalışmanın ana amacı olan kesikli tercih modellerinin oluşumu ve özellikleri tanımlanıp, analizde kullanılan modeller ayrıntılı şekilde ele alınmıştır. Uygulama bölümünde STATA paket programı kullanılarak 300 haneye ilişkin restoran tercihlerinin modellenmesi incelenmiştir. Modelleme yapılırken kesikli tercih modellerinden nested logitin veriler için uygun olduğu Hausman testi ile saptanmıştır. Etkin tercih modeli kararlaştırıldıktan sonra restoran tercihlerini etkileyen faktörler belirlenmiş ve yorumlanmıştır.

The purpose of this study is to explain the effects of individual choice behaviour theories, based on marketing and economics, on preferences. By considering utility maximization theory, the techniques, measurement and modelling of preferences, are analizied. According to econometric theories, the factors of choice theory ? decision maker, alternatives, attribution of alternatives and decision rule - are explained. As the main aim of the study, constitution and properties of the discrete choice models are defined and the models used in analyzing are approached in details. By using STATA package program, restaurant preferences modelling, relating to 300 house, is examined. In modelling whether nested logit is appropriate for the data is decided by the Hausman test. After the effective model is decided, the factors which effect preferences of restaurant, are determined and commented.