Çeşitli geometrik yapıların gravite çekimlerinin nomogramlarla incelenmesi.

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, herangi bir şekle sahip, üç boyutlu jeolo- lojik yapıların meydana getirdikleri gravite ve Manyetik anoma lilerinin hesaplanması iki nomogram aracılığı ile gerçekleştiril miştir. Nomogramlar, çok ince kalınlıktaki dilimlerin gravite anomalilerinin hesaplanmasına imkan sağlayan ve dilimleri ölçü noktasından gören `katı açının (solid angle) ` analitik ifadesin den yararlanılarak çizilmiştir. Bu çizim yöntemine göre, herhangi bir üç boyutlu yapı, yükseklik konturlarıyla gösterilmektedir. Her kontur yatay dilimlerle temsil edilir ve dilimlerin ortasından geçen ince pirizmalar veya silindirik disklerin, Nomogramlar yar dımı ile gravite tesirleri bulunur. Bu sayede de, Jeolojik yapıya uygun Nomogramı seçmek mümkün olur. Değişik geometrik şekillerde- ki matematiksel modellerin teorik gravite anomalileri, Nomogram- larda hesaplanan gravite anomalileri ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma sonunda tarafımızdan `A Nomogramı` olarak tanım lanan nomogram Pirizmatik yapılarda, `B Nomogramı` olarak tanımla nan nomogramda dairesel yapılardaki teorik değerlere çok yakın sonuçlar vermesi bakımından, kullanılan yöntemin doğruluğu da böylece kanıtlanmıştır. Bu çalışmada uygulanan yöntem, Sivas ili Gürün ilçesi Kötüyurttepe mevkiindeki bir karstik boşluğa uygulanmıştır..1.

ABSTRACT In this study two nomograms/ which has a shape and three dimensions gravity and magnetic anomalies were calculated. The nomograms were drawn by the helps of very tin slices of gravity anomalies,, the calculating of slices and facing the solid angle. Accroding to the system of this draving a structure can be shown with tree dimensions and height contour Each contaur represents with horizantal slices and the gravity influences are founr by the tin prizm passing in the centre of slices. So it is possible to choose the best fitting nomogram to jeological structure. The theoretical gravity anomalies in different geomet rical shapes of mathemetical models are compared with the calculated gravity anomalies in nomograms. At the end of this comparison it is proved that to see the structures called `A nomogram` in prizmatic and `B nomogram` in circular give the best result. This method was applied on a karstic area in Kötüyurt tepe, in Gürün-Sivas.2.