Çukurova koşullarında Satureja hortensis L.`nin çiçeklenme döneminde tarımsal karakterler ve uçucu yağ oranındaki değişimlerin araştırılması

Abstract

Bu çalışma, Çukurova koşullarında kekiğin (Satureja hortensis L.) çiçeklenme döneminde tarımsal karakterler ve uçucu yağ oranındaki değişimlerin araştırılması amacıyla Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Deneme Alanında 2006-2007 ve 2007-2008 yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Çalışmada sekiz hasat boyunca bitki boyu, ortalama dal sayısı, yeşil herba verimi, kuru herba verimi, kuru yaprak verimi, kuru sap verimi, uçucu yağ oranı ve uçucu yağ verimi incelenmiştir. Uçucu yağ bileşenleri GC-MS cihazında belirlenmiştir.Araştırma sonucunda; bitki boyu değerleri 1.yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 28.1- 31.0 cm, ortalama dal sayısı 1.yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 22.5-22.9 adet/bitki, yeşil herba verimi 1.yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 790.5-1085.0 kg/da, kuru herba verimi 1.yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 345.4- 455.7 kg/da, kuru yaprak verimi 1. yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 76.3- 101.2 kg/da, uçucu yağ oranı 1. yıl ve 2.yıl genel ortalamaları % 3.15- % 2.30, uçucu yağ verimi 1. yıl ve 2.yıl genel ortalamaları 7.23 I/da- 6.36 I/da değerleri bulunmuştur. Uçucu yağ oranı dikkate alındığında en uygun hasat zamanının çiçeklenme başlangıcı olduğu saptanmıştır. Uçucu yağın temel bileşenleri karvakrol, ?-terpinen ve p-simen olarak belirlenmiştir.

This study was conducted to investigate determination of variability of essential oil and agricultural characterization of Satureja hortensis L. ın the flowering stage, at experiment area of Field Crops Department, Çukurova University, Agriculture Faculty, during 2006- 2007 and 2008-2008 under Çukurova ecological conditions. In the plant height, number of branch, fresh herbage yield, dry herbage yield, dry leaves yield, essential oil content of dry leaves, and composition of essential oil by GC-MS were determined during eight cutting.In the research, plant height, number of branch, fresh and dry herbage yield in the experiment years varied 28.1- 31.0 cm, 22.5-22.9 per plant, 790.5-1085.0 kg/da and 345.4-455.7 kg/da, respectively. Dry leaeves yields were 261.6 and 338.1 kg/da in the first and second year. Mean of essential oil content was varied between 3.15 % and 2.30 %. The main constituents of essential oil were determined as carvacrol, ?-terpinene and p-cimene in the each cutting and both years. The most suitable cutting time in terms of content of essential oil was beginning of flowering stage.