Odun bazlı levha endüstrisinde karbon ve enerji ayak izinin bir fabrika ölçeğinde belirlenmesi

Abstract

Odun bazlı levha endüstrisinde, karbon ve enerji ayak izine yönelik araştırmalar, küresel ısınmanın ve iklim değişikliğinin giderek büyük bir öneme sahip olması nedeniyle, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada yoğun olarak çalışılmaktadır. Ancak Türkiye'de önemli endüstriler arasında yer alan bu endüstride, çevreye verilen emisyonların oldukça fazla olmasına rağmen, karbon ve enerji ayak izleri hakkında herhangi kapsamlı bir çalışmanın bulunmayışı bizi bu çalışmayı yapmaya sevk etmiştir.Yapılan pek çok faaliyet sonucu (nakliyat, üretim vb) etrafa metan (CH4), karbon dioksit (CO2), nitröz oksit (diazot monoksit) (N2O) gibi sera gazları (SG) verilmektedir. Bu gazlardan en önemlisi CO2 gazıdır. Bu çalışmada ülkemizin önde gelen levha üretimi- yongalevha (YL) ve orta yoğunluklu liflevha (OYLL)- yapan bir fabrikası pilot tesis olarak ele alınmış ve üretim esnasında etrafa emisyon veren tüm prosesler karbon ve enerji ayak izleri açısından irdelenmiştir. Elde edilen veriler, karbon ve enerji ayak izlerinin belirlenmesi amacıyla, çevre odaklı üretime katkı sağlayacak şekilde, uluslararası geçerliliği olan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (Intergovermental Panel on Climate Change- IPCC) 2006 hesaplama kılavuzundaki metodlardan uygun olanlardan biri ile (Tier 1, 2 veya 3 metodu) değerlendirilmiştir. Yapılan bu çalışma sırasında, her bir proses için ayrı ayrı ayak izleri (karbon ve enerji) değerleri hesaplanmıştır. Bulunan değerler, proses/makina açısından değerlendirilerek Pareto analiz metodunun uygulanması sonucunda Pareto diyagramları oluşturulmuştur. Pareto analiz değerlendirmesi sonucunda, fazla emisyon veren prosesler belirlenmiştir.Sonuç olarak emisyon değerlerini azaltmak amacıyla senaryolar geliştirilmiştir ve çevre odaklı üretime katkı sağlayacak şekilde önerilerde bulunulmuştur.

There are many researches have being studied all of the countries, mainly developed ones, concerning with carbon and energy footprint because of the greatest interest of global warming and climate change have become an important interest throughout the world. However, the minority of the investigations about carbon and energy footprint in panel based industry in Turkey was motivated us to study in this industry because of it is among the most important industries in our country and also emisions are quite a lot in this industry.Green house gases (CH4, CO2, N2O etc.) are released around at the end of many activities. CO2 is the most important gas all among of green house gases (GHGs). In this thesis, it was studied carbon and energy footprints of all the proccesses which caused of releasing emissions in one of the most significant wood-based panel industry in Turkey. Carbon footprint calculated with Tier methods (Tier 1, 2 or 3) for wood-based panel industry' products (Particle board (PB) and Medium Density Fiberboard (MDF)) in International Panel on Climate Change (IPCC) Calculation Guide 2006. Besides, energy footprints calculated according to consuming amounts of energy. The datas were evaluated with the help of Pareto analysis method and carbon and energy footprint' problems determined by drawing Pareto graphs. According to Pareto graphs, it was determined the procceses which were causing to emit high emisions and then developed some scenarios to reduce of emisions. As a conclusion it was suggested to contribute environmental oriented production in this factory.