Sağlık hizmetleri pazarlamasında sosyal medyanın yeri: Ankara ilinde dört özel hastane polikliniklerinde bir uygulama örneği

Abstract

Türkiye'de sağlık hizmetlerinin uzun yıllar sadece devlet tarafından sunulan bir kamu hizmeti olduğu görülmektedir. Her vatandaşın sağlık hizmetlerini eşit şartlarda elde etmesi düşüncesi sağlık hizmetlerinin arzında faaliyet gösteren özel teşebbüslerin önüne çıkan önemli engeller arasındadır. Bu düşünce sağlık hizmetlerinde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin ülkemizde kabul görmemesine sebep olmuş ve bu durumun doğal bir sonucu olarak da sağlık hizmetlerinde reklam faaliyetlerine izin verilmemektedir.Sağlık hizmetlerinde reklam ve pazarlama faaliyetlerindeki kısıtlayıcı tutum karşısında, sağlık işletmeleri sosyal projelerle kendisini göstermek suretiyle sorunun çözümüne yönelik faaliyetlerde bulunmaktadırlar. Sosyal anlamda gerçekleştirilen bu faaliyetler sağlıkla ilgili olsun ya da olmasın kitlelere ulaşmada kullanılmaktadır.İnternet kullanımının yaygınlaşması ile sosyal medyanın kullanımı artmış ve bireylerin yaşamlarının her alanında köklü değişimlere yol açmıştır. Bu da pazarlama alanında faaliyet gösteren kuruluşların strateji değiştirerek sosyal medyayı da pazarlama aracı olarak kullanmasına neden olmuştur. Sağlık hizmeti veren kuruluşlar da sosyal medyayı kullanarak kitlelere ulaşmaya başlamışlardır. Bunun sonucu olarak bireyler sosyal medyadan faydalanarak tercihlerine yön vermeye başlamışlardır.Bu çalışmada, sağlık hizmetleri pazarlamasında sosyal medyanın yerini anlayabilmek ve öngörülerde bulunmak için Ankara ili dört özel hastane polikliniklerine başvuran gönüllü bireylere anket uygulanmıştır. Anket sonuçlarına göre; katılımcıların büyük çoğunluğunun internet bağlantısına sahip olduğu ve günlük bir saat ve üzeri internet kullandıkları ve anlamlı bir çoğunluğun sosyal ağlara erişim yaptığı görülmüştür. Sağlık hizmetinde bilgilendirici tanıtım faaliyetleri ile en fazla TV'de karşılaşıldığı, ikinci sırada ise sosyal medyanın geldiği görülmüştür. Sosyal ağlarda haber siteleri, Facebook ve Forumların takip edildiği ve güvenildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bireylerin hastane tercihlerinde göz önünde bulundurdukları diğer etkenler ise; arkadaş tavsiyesi, doktorlar ve el ilanlarıdır.Anahtar Kelimeler: Sağlık Hizmetleri, Sosyal Medya, Sağlık Hizmetlerinde Pazarlama

In Turkey, healthcare services have been provided as a public service for long years. The thought of equal access to healthcare services is the main obstacle standing on the private healthcare enterprises. This thought is the main reason why advertising and marketing activities were not ethically accepted in Turkey and as a consequence, these activities are not permitted.Health enterprises try to advertise themselves by taking place in social projects against restrictive attitude in healthcare services marketing. By involving in social projects, whether they are directly about healthcare or not, health enterprises try to reach out to community and crowds.With the widespread usage of the Internet, popularity of social media has been increased which has led to major changes in people's lives. This also caused marketing organizations to change their strategies and use social media as a new marketing tool. Health organizations have also started to reach crowds by using social media. As a result, people make their decisions by use of social media.In this study, we have done a survey in order to understand the impact of social media in healthcare decisions. The survey has been conducted on volunteers who have applied and received healthcare services from four private polyclinics in Ankara.According to the results, most of the participants have internet connection and they use internet for at least one hour during a day, and most of the participants spend time in social networks. It is also understood that informative promotional activities in healthcare are mostly seen on TV, and then social media comes next. People follow, trust and make decisions by reaching news sites, Facebook and forums. Other factors that people consider in their decision-making process are word of mouth, doctor recommendations and flyers.Keywords: Healthcare, Social Media, Social Media, Healthcare Marketing