Sağlık hizmetleri çalışanlarının tükenmişlik ve depresyona yatkınlık düzeylerinin incelenmesi: Bolu-112 acil sağlık hizmetleri örneği

Abstract

Tükenmişlik, yaşanan stresle başa çıkamama sonucunda gözlenen, fizyolojik, zihinsel ve duygusal alanlarda hissedilen bir durumdur. Özellikle sağlık sektörü gibi insan odaklı sektörlerde tükenmişlik ve depresyon gibi olumsuz durumların sıklıkla gözlendiği gösterilmiştir. Tükenmişlik ve depresyon algılarının yüksek çıkması, çalışanların iş ortamında verimli çalışamamalarına neden olmaktadır. 112 çalışanları hızlı hareket etmek hızlı karar vermek ve ölüm tehlikesi altındaki hastalara genellikle uygun olmayan ortamlarda, meraklı seyircilerin ve hasta yakınlarının baskısı altında tıbbi bakım vermeye çalışmaktadırlar. Bunları yaparken, çeşitli bulaşıcı hastalıklar, hastalar ya da hasta yakınları tarafından şiddet görmek gibi risklere de maruz kalmaktadırlar. Çalışmamızda Bolu İli 112 Acil Hizmetlerine bağlı olarak çalışan Komuta Kontrol Merkezi ve Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonlarında görevli personelin yaş, cinsiyet, medeni durum, meslek gibi bazı sosyo demografik özellikleri, Beck Depresyon Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik ölçeği puanlarını belirlemek ve kişilerin tükenmişlik düzeylerini ve iş streslerini etkileyen faktörleri değerlendirerek buna yönelik çözüm üretilmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki bu çalışma Aralık 2013'de Bolu ili 112 Komuta Kontrol Merkezi ve 112 Acil Sağlık İstasyonlarında çalışan personelden gönüllü olanların katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Beck depresyon ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği'ni de içeren bir anket formu aracılığı ile toplanmıştır. İstatistikler SPSS 18.0 istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Sağlık sisteminin hayati bir parçası olan 112 çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ve depresyona yatkınlık durumlarını belirlemek, etkileyen faktörleri saptayıp bunlara yönelik çözüm üretmek önemlidir. Çalışanların teşviki ve desteklenmesi ile iyi bir hizmet sunumu mümkün olabilecektir.

Exhaustion is a condition experienced in emotional, mental and physiological fields occuring when the individual can't cope with the stress. In human-focused sectors like health, exhaustion and depression are frequently seen. 112 staff have to act fast, decide fast and provide healthcare to the people under the risk of death in generally inconvenient places within curious eyes and under the pressure of patients' relatives. While performing these actions they also confront the rik of infectious diseases, violence from the patient and the relatives. In our study we aimed to record some demopraphic properties including the age, gender, marital status and Beck Depression Inventory scores, Maslach Burnout Inventory scores and to evaluate the exhaustion degrees of the emergency staff and the factors that contribute to the work stress and to generate a solution to this problem in Bolu 112 Emergency Rescue Service and Command and Control Centre and Emergency Healthcare Station. This descriptive study was performed with the staff of Bolu 112 Emergency Protection and Control Centre attending by their own consent in December 2013. The data was obtained by a questionnaire including the Beck Depression Inventory and the Maslach Burnout Inventory. Statistical analyses were performed using SPSS 18.0 statistical pocket program. Emergency staff which is crucial for healthcare system, to detect the factors contributing to this and generate solutions against them. A better healthcare service would be achieved by promoting and supporting the staff.