Hasta hakları birim faaliyetlerinin hastane yönetim süreçlerinin iyileştirilmesine olan katkısının çalışan algısı üzerinden ölçülmesi: Bir eğitim ve araştırma hastanesi uygulaması

Abstract

İnsan hakları konusunda, sağlık hizmetleri alanındaki yansımasının temel uygulamasını hasta hakları oluşturmaktadır. İnsanın bedenen, ruhen ve sosyal açıdan tam iyilik durumunda yaşama hakkı en temel insan hakkıdır. Sağlık hizmetlerinin insanların ırk, cinsiyet, dil, din, siyasi görüş, ekonomik ve sosyal durumları gibi farklılıklar gözetilmeden herkes tarafından erişilebilir olması esastır. Bunun yanında kişinin hastalığı durumunda rızasının alınması, özel hayatının gizliliği, vücut bütünlüğü ve kişilik hakları dikkat edilmesi gereken başlıca hususlardır. Hasta haklarının korunmasına yönelik gerçekleştirilen faaliyetler, birçok süreci etkilemektedir. Bu süreçler yönetim, destek, klinik ve hizmetlere ait süreçlerdir. Bu çalışmada hasta hakları bağımsız değişken olarak ele alınarak, hasta haklarının hastane yönetim süreçlerinin iyileştirilmesi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Konu hakkında yapılan ampirik analiz neticesinde hasta hakları birim faaliyetleri ile hastane yönetim süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik beklentiler incelenmiş, yapılan araştırmada yönetim süreçleri ile kuvvetli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ancak bir eğitim ve araştırma hastanesinde yapılan ankete dayalı çalışmada elde edilen söz konusu bulgulara rağmen hasta hakları birimi uygulamalarının hastanedeki süreçleri iyileştirme çalışmalarına yönelik yansımasının yeterince geliştirilemediği düşünülmektedir. Bu durumun, hasta hakları faaliyetleri konusunda farkındalığın tam manasıyla yerleşmemiş olması, hastane üst yönetimimin konuya gereken önemi vermemesi, hasta hakları birimlerinin işlevlerinin yeterince kavranamaması ve uygulamaların yeni olmasından kaynaklandığı düşünülebilir. Çalışma Türkiye'de eğitim ve araştırma hastanelerinde hasta hakları birim faaliyetlerinin hastane yönetim süreçlerinin iyileştirilmesi üzerindeki katkılarının açıklaması bakımından farklılaşmaktadır.Anahtar Kelimeler: Hasta Hakları, Hastane Yönetim Süreçleri, Yönetim İyileştirme Faaliyetleri, Sağlıkta Dönüşüm Programı.

Patient rights constitute the main implementation of the reflections of human rights in the field of medical services. It is the most basic human right for a person to live in complete wellness physically, mentally and socially. The fundamental principle about medical services is their availability for everyone regardless of race, gender, language, religion, political views, or economic and social status. The operations conducted towards the protection of patient rights affect various management processes. In this study, the effects of patient rights on the improvement of hospital management processes are investigated by taking patient rights as the independent variable. In the empirical analysis, patient rights department operations and expectations about the improvements on hospital management processes were investigated, and as a result, it is found a strong relationship between patients' rights department operations and management processes. However, despite the findings of the mentioned research gathered through the survey conducted at one training hospital, it is believed that the reflection of patient rights departments operations on the improvement of hospital management processes is not developed enough. It can be argued that this situation is caused by the lack of complete establishment of awareness about patient rights operations, hospital's senior management not valuing the issue enough, the lack of knowledge about the functions of patient rights operations and that such implementations are rather new. The study is distinguishable in terms of its explanations on the contributions of patient rights departments operations at training hospitals on the improvement of hospital management processes.Keywords: Patient Rights, Hospital Management Processes, Management Improvement Processes, Health Transformation Programme.