Muhasebe mesleği eğitim sürecinde etik algısının oluşum düzeyi üzerine görgül bir çalışma

Abstract

Muhasebe mesleğinde bireye, topluma ve devlete karşı sorumluluk söz konusu olduğundan etik kurallara uyma, mesleğin saygınlığı ve güvenilirliği açısından önemlidir. Muhasebe mesleğine olan güvenin artırılmasında meslek mensubu adayı öğrencilere yönelik etik eğitiminin etkinliği kaçınılmazdır.Bu çalışmanın amacı muhasebe mesleği eğitim sürecinde etik algısının oluşum düzeyini belirlemektir. Bu tez çalışmasında öncelikle etik kavramı, meslek etiği ve muhasebe mesleğinde mesleki etik konuları ele alınmıştır. Muhasebe ve etik eğitimiyle ilgili uluslararası standartlar geliştiren Uluslararası Muhasebe Eğitimi Standartları Komitesi (IAESB) tarafından yapılan çalışmalar ile uluslararası standartlar çerçevesinde muhasebe ve etik eğitimi konuları incelenmiştir.Meslek mensuplarının mesleki faaliyetlerinde uyacakları etik ilkeler hakkındaki yönetmelikte yer alan etik kodlar esas alınarak muhasebe adayı öğrenciler üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara ve Konya'da muhasebe eğitimi alan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırma anket tekniğine dayalı yürütülmüştür. İstatistiksel olarak etik ilkeler arasındaki ilişkiler karşılaştırılmıştır.Araştırmanın sonucunda muhasebe mesleğinin icrasında hem yasal hem de etik ilkelere uyulmasının önemli olduğu; etik ilkelere bağlılıkla mesleğe olan güvenin ve saygının artacağı; meslek içi eğitim ve seminerlerin artırılması gerektiği sonuçları çıkmıştır. Yapılan anket çalışmasıyla katılımcıların etik algısıyla ilgili genel bir farkındalık düzeyinde oldukları anlaşılmaktadır. Mesleki davranışlar konusunda bayanların baylara göre daha olumlu düşündükleri, eğitim seviyesine göre yapılan karşılaştırmada ise özellikle ticaret meslek lisesi öğrencileri ile diğer eğitim sürecindekiler arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür.Anahtar kelimeler: Etik, etik kodlar, muhasebe eğitimi, etik eğitimi

The accounting profession has responsibilities to individuals, society and the state; therefore the performance of accounting with the codes of ethic is important for the profession's reputation and reliability. Effectiveness of the ethics education given to students who are candidates of the accountant profession is an unavoidable reality to improve the confidence on the accounting profession.The aim of this study is to determine the formation levels of ethical perception during the educational process. In this thesis, firstly the knowledge of ethics and the accounting profession ethics were discussed. Furthermore, the accounting and ethics training issues were analyzed in the frame of the international standards and the studies of IAESB. This survey research has been conducted on prospective students in the scope of the legal regulations about the code of ethics. The research population consists of the prospective students in accounting at Ankara and Konya. Research was conducted based on survey techniques and results were analyzed with statistical methods. The relations between ethic codes were statistically compared.The results of the research can be summarized as follows; it is important to comply with both legal and ethical principles while performing accountant profession. The respect and confidence to accountant profession will increase by means of commitment to ethical principles by the members of professions. According to results of the survey, participants have a general awareness of the ethical perception. Female participants have more positive approaches than males about the professional behaviour. There is a significant difference between the vocational school students and others about the level of education.Key words : Ethic, codes of ethic, accounting education, ethic education.