Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde derinlik ve karmaşıklığa göre farklılaştırılmış fen öğretiminin başarı, bilimsel süreç becerileri ve tutuma etkisi

Abstract

Üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için sunulan eğitim hizmetleri, temelde zenginleştirme ve hızlandırma olmak üzere iki anlayış üzerine kurulmuştur. Türkiye'nin merkezi eğitim politikaları dikkate alındığında, üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin düzeyine uygun bir eğitim programının geliştirilmesi için zenginleştirmenin uygun bir anlayış olduğu düşünülmüştür. Buradan hareketle Milli eğitim programları esas alınarak zenginleştirme anlayışı içerisinde, zorlayıcılığı artırabilecek 'derinlik', 'karmaşıklık', 'soyutluk' ve 'yaratıcılık' özelliklerinden, derinlik ve karmaşıklık seçilerek araştırmanın çerçevesi belli edilmiştir. Bu çerçevede araştırma, `üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için derinlik ve karmaşıklık özellikleri temel alınarak farklılaştırılmış fen eğitimi (a) akademik başarı, (b) bilimsel süreç becerileri ve (c) tutum değişkenlerinde etkili midir?` sorusuna yanıt aramıştır. Araştırma sorusuna cevap bulmak amacıyla, derinlik ve karmaşıklık yapıları teorik olarak incelenmiş, oluşturulan yapılar `Canlılar Dünyasını Gezelim ve Tanıyalım` ünitesine işlenmiştir. Bu şekilde farklılaştırılan eğitimin etkililiği, 'kontrol gruplu ön test-son test' deneysel deseninden yararlanılarak İstanbul ili Beyazıt Ford Otosan İlköğretim Okulu 5. sınıfta öğrenim gören 19 üstün zekâlı ve yetenekli öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçları, farklılaştırmanın üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri değişkenleri için etkili olduğunu göstermiştir. Tutum değişkeni ile ilgili elde edilen sonuçlar tartışılmıştır.Anahtar kelimeler: Derinlik, karmaşıklık, farklılaştırma, fen eğitimi, üstün zekâlı ve yetenekli, akademik başarı, bilimsel süreç becerileri, tutum.

Educational services to meet academic needs of gifted and talented students have been essentially constructed on the approaches of enrichment and acceleration. When Turkey's central policy of educational programs have been taken into consideration, enrichment seems an appropriate way for the gifted and talented students. Within this scope, this experimental study investigated the impact of differentiated science education on (a) academic success, (b) scientific process skills and (c) attitude toward science and technology education. To achieve this aim, the structures of depth and complexity have been theorethically developed. These structures were integrated into 5th grade science and technology curriculum, the unit namely `Wandering and Getting to Know the World of Living Creatures`. The effectiveness of the use of depth and complexity in differentiation was assigned with the implementation of pretest-posttest control group design experimental model. The study was carried out in Beyazıt Ford Otosan Primary School, Istanbul with 19 fifth grade students diagnosed as gifted and talented. The results indicated that gifted and talented students' academic success and scientific process skills increased through the use of depth and complexity. The results concerning the attitude toward science and technology education has been discussed.Keywords: Depth, complexity, differentiation, science education, gifted and talented, academic success, scientific process skills, attitude