Probleme dayalı öğrenmenin Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilinci ve üstbilişsel farkındalıklarına etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, probleme dayalı öğrenmenin Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilinci ve üstbilişsel farkındalıkları üzerine etkisini araştırmak ve çevre bilinci ile üstbilişsel farkındalık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada gerçek deneme modellerinden ön-test son-test kontrol gruplu desenden yararlanılmıştır. Araştırma, 2012-2013 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde İstanbul Üniversitesi, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi programında öğrenim görmekte olan toplam 51 üçüncü sınıf öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Uygulama Çevre Bilimi dersi kapsamında 10 hafta boyunca sürdürülmüştür. Uygulama süresince konular; kontrol grubunda geleneksel öğretim yaklaşımı ile işlenirken, deney grubunda probleme dayalı öğrenme yaklaşımını temel alarak işlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu; Milfont ve Duckitt (2006) tarafından geliştirilen Öznur, Ak ve Keser (2008) tarafından Türkçeye uyarlanan Çevre Bilinci Ölçeği, Schraw ve Dennison (1994) tarafından geliştirilen Akın, Abacı ve Çetin (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan Bilişötesi Farkındalık Envanteri kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 18.0 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre probleme dayalı öğrenmenin uygulandığı deney grubundaki Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilinci düzeylerinde anlamlı bir artış olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, kontrol grubunda da bir artış tespit edilmiştir. Ancak bu artış anlamlı düzeyde bulunmamıştır. Sonuç olarak, probleme dayalı öğrenmenin Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilinçlerini geliştirmede geleneksel öğretim yaklaşımına göre daha etkili olduğu saptanmıştır. Üstbilişsel farkındalıkları açısından ise gruplar arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, çevre bilinci ve üstbilişsel farkındalık arasında deney grubunda yüksek, kontrol grubunda orta düzeyde anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur.

The purpose of this study is to investigate the effects of problem based learning on preservice science teachers' environmental consciousness and metacognitive awareness and to examine the relationship between environmental consciousness and metacognitive awareness. In the study, pre-test and post-test true experimental design was utilized. The participants of the study consist of 51, junior preservice teachers registered to Science Education Program at Hasan Ali Yucel Faculty of Education in Istanbul University in the spring semester of 2012-2013. The study was carried out 10 weeks within the scope of Environmental Science course. During the study, courses in the experimental group was processed using problem based learning approach while courses in the control group was processed using traditional teaching approach. Data were collected through the utilize of an individual information form, Environment Consciousness Scale developed by Milfont and Duckitt (2006) and adapted into Turkish by Oznur, Ak and Keser (2008), Metacognitive Awareness Inventory developed bu Schraw and Dennison (1994) and adapted into Turkish by Akin, Abaci and Cetin (2007). Data were analyzed using SPSS, 18.0 software (SPSS, Inc.).According to the findings, a significant increase was determined in terms of environmental consciousness of preservice science teachers in experimental group. In similar, an increase was determined in control group. However, this increase was not statistically significant. As a result, problem based learning was found to be more effective than traditional teaching methods in developing teachers' environmental awareness. On the other hand, there was no significant difference was found between the groups in terms of metacognitive awareness. In addition, there was a high significant positive relationship in experimental group and medium significant positive relationship in control group between environmental consciousness and metacognitive awareness.