Yazma becerisinin gereksinim haline dönüşmesini sağlayan etkenler ve bu gereksinimin Türk Edebiyatından örneklerle değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, insanın anlama, anlatma ve anlamlandırma gereksinimi ile varlığını dünya üzerinde konumlandırdığı hipotezinden yola çıkılarak yazma becerisinin gereksinim haline dönüşmesini sağlayan kişisel, uğraşısal ve toplumsal etkenlerin neler olduğunun Türk edebiyatı bağlamında değerlendirilmesini amaçlamıştır. Kişisel etkenlerin, yalnızlık, iletişim, yabancılaşma, engellenmişliği ortadan kaldırma çabası, savunma mekanizması, varoluşsal özellikler, rahatlamak, merak, kendini gerçekleştirme, zihindeki düşünceleri düzene sokma eğilimi, cinsellik ve saldırganlık içgüdüsü, psişik enerji, kateksis, yaratıcılık, saygı, ait olma ve sevgi, üstünlük çabası; toplumsal etkenlerin, sosyal duygu, topluma ait olma ve aidiyet, kültürün yeni nesillere aktarımı, toplumsal statü, toplumsal düzeni sağlama; uğraşısal etkenlerin ise meşguliyet ve meslek olduğu hipotezleri, doküman incelemesi ve mecazlar yoluyla nitel veri kullanma yöntemleriyle sınanmıştır. Çalışma sürecinde bu hipotezler doğrulanmıştır. Aynı zamanda yazma becerisini ürün haline dönüşen edebi türlerinden olan mektup, anı, günlük, roman, öykü, deneme, günlük, eleştiri, yaşam öyküsü, öz yaşam öyküsü ve şiirin daha çok bu becerinin gereksinim haline dönüşmesini sağlayan kişisel etkenlerle; makale ve fıkranın ise ağırlıklı olarak toplumsal etkenlerle yazıldığı çıkarımı yapılmıştır. Bu çalışma, Türkçe Eğitimi, dil, edebiyat ve hatta psikoloji boyutuyla yazma gereksinimini disiplinler arası bağlamda değerlendirmesi bakımından önemlidir.

This work has based on the hypothesis that people locate his own presence by necessity of understanding, narrating and interpretation. And it has aimed to assessment of what the individual, occupational and social factors are which lead writing skill to necessity in context of Turkish Literature. Hypotheses on individual factors about solitude, communication, alienation, attempt of abolishing hindrance, defence mechanism, existential features, relaxing, curiosity, realizing oneself, tend to regulate thoughts in mind, instincts of sexuality and offensiveness, psychic energy, cathexis, creativity, respect, belonging, love, attempt of superiority; hypotheses on social factors about social emotion, belonging to society, cultural transition to new generations, social status, providing social order; hypotheses on occupational factors being profession and busyness have been examined via studying documents, metaphors and using qualitative veri.These hypotheses have been confirmed in study process. Meanwhile it has been deduced that letter, memory, journal, critics, biography, otobiography and poetry that are some of literal samples converting outcome from writing skill due to individual factors that lead writing skill to necessity more; contrasting article and joke are written due to social factors mostly. This study is important in process of assessment of writing necessity in inter-diciplines context, in extent of Turkish teaching, language, literature and even physicology.