Ergen öğrencilerin okuldaki Temel Psikolojik İhtiyaçları Ölçeği`nin Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, Tian, Han ve Huebner (2014) tarafından geliştirilen Ergen Öğrencilerin Okuldaki Temel Psikolojik İhtiyaçları Ölçeği' nin (EÖOTPİÖ) Türkçeye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesidir. Araştırmanın bir diğer amacı ise, ergen öğrencilerin okul ortamındaki temel psikolojik ihtiyaçları ile algıladıkları okul sosyal iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma dört farklı çalışma grubu ile gerçekleştirilmiştir. 266 lise öğrencisinden oluşan birinci çalışma grubu ile EÖOTPİÖ' nin açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. İkinci çalışma grubunda, 300 lise öğrencisi ile ölçeğin doğrulayıcı faktör analizinin yanı sıra ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliği, iç tutarlılık katsayısı, boyutlar arası korelasyonlar ve madde analizleri gerçekleştirilmiştir. Üçüncü çalışma grubunda ise 73 lise öğrencisinden toplanan veriler ile test- tekrar test analizi gerçekleştirilmiştir. 303 lise öğrencisinden oluşan dördüncü çalışma grubu ile ergenlerin okuldaki temel psikolojik ihtiyaçları ile algıladıkları okul sosyal iklimi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla üç ayrı regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Ergen Öğrencilerin Okuldaki Temel Psikolojik İhtiyaçları Ölçeği, Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği- Lise Formu ve Okul Sosyal İklimi Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 16.0 ve LISREL 8.8 programları kullanılmıştır. Araştırma sonuçları göstermektedir ki; Ergen Öğrencilerin Okuldaki Temel Psikolojik İhtiyaçları Ölçeği Türkçe formu geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır ve ergen öğrencilerin okuldaki temel psikolojik ihtiyaçlarının doyumunu değerlendirmek üzere iyi düzeyde psikometrik özelliklere sahiptir. Ayrıca, okul ortamındaki bazı temel psikolojik ihtiyaçlar ile algılanan okul sosyal iklimi arasında anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Ergen Öğrencilerin Okuldaki Temel Psikolojik İhtiyaçları Ölçeği, Temel Psikolojik İhtiyaçlar, Okul Sosyal İklimi, Öz Belirleme Kuramı, Ergenlik.

The main purpose of the present study is to adopt of the Adolescent Students' Basic Psychological Needs at School Scale (ASBPNSS) into Turkish and to assess its psychometric properties. Another purpose is to examine the relationship between adolescent students' basic pyschological needs at school and the school social climate. An exploratory factor analyis was performed on the first sample, which consisted of 266 high school students. A confirmatory factor analysis, criterion-related validity, internal consistency reliability, correlations among sub-scales and item analysis was performed on the second sample, which consisted of 300 students. Test- retest reliability of ASBPNSS is calculated on a third sample of 73 students. Finally, associations between adolescent students' basic psychological needs at school and the social school climate is examined by performing three seperate regression analysis with a sample of 303 students. The data was collected via a Personal Information Form, the Adolescent Students' Basic Pyschological Needs at School Scale, Basic Psychological Needs Scale and School Social Climate Scale. SPSS 16.0 and LISREL 8.8 were used for the statistical analyses of the data. The results revealed that the Adolescent Students' Basic Needs at School Scale is valid and reliable tool for Turkish use and has good psychometric properties to assess Turkish adolescents' students satisfaction of basic psychological needs at school. Furthermore, significant associations were found among basic psychological neeeds at school and perceived the school social climate. Key Words: Adolescent Students' Basic Needs at School Scale, Basic Psychological Needs, School Social Climate, Self Determination Theory, Adolescence.