Lise öğrencilerinde öznel iyi oluş ve akılcı olmayan inançlar arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Çalışmada amaç, lise öğrencilerinin öznel iyi oluşları ile akılcı olmayan inançlarının ilişkisini araştırmaktır. Araştırma, ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini 2014-2015 eğitimi öğretim yılında İstanbul'un Çatalca ilçesinde 9.,10.,11., ve 12. Sınıfa devam eden toplam 575 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Bu çalışma grubu tesadüfî örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmada Özen (2005)'in geliştirdiği lise formu, `Öznel İyi Oluş Ölçeği` ve Jones (1969)'un geliştirdiği, Türkçeye de Yurtal (1999)'ın uyarladığı `Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği` ayrıca demografik değişkenleri araştırmak amacıyla `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik ve parametrik olmayan testler kullanılmıştır. Öznel İyi Oluş Ölçeği ile Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği alt boyutları arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Katsayısı ile incelenmiştir. Ayrıca tek yönlü ANOVA ve t-test' ten yararlanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır.Çalışmanın sonuçlarına göre lise öğrencilerinin öznel iyi oluşları ile akılcı olmayan inançları arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca, öznel iyi oluş ile akılcı olmayan inançların alt boyutlarından olan onaylanma ihtiyacı, yüksek beklenti ve çaresizlik düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Araştırmada cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, anne baba birliktelik durumu, anne baba tutumları, kardeş sayısı, algılanan gelir durumu, algılanan akademik başarı, yaşanılan bölge, algılanan fiziksel görünüm ve okul saati dışında yapılan etkinlikler gibi demografik değişkenler de çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Öznel İyi Oluş, Akılcı Olmayan İnançlar, Lise Öğrencileri.

The purpose of this study is to investigate the relationship between subjective well- being and irrational beliefs of high school students.This study is designed in a relational screening model. The sampling is composed of 575 students studying at 9th, 10th, 11th, 12th grades of high schools in Çatalca, a town in İstanbul, in 2014-2015 educational year. The participants are chosed by random sampling method. High school version of `A Subjective Well Being Scale` which was developped by Özen (2005) and `Irrational Beliefs Scale` which was developped by Jones (1969) and adaped to Turkish by Yurtal (1999) and `A Personal Information Form` are used as reseach instruments to investigate the relationship among two different scales and various demographic features Parametric and non-parametric tests are used to analyze the data. The relationship among the sub dimensions of Subjective Well Being Scale and Irrational Beliefs Scale are examined with Pearson Correlation Coefficient. Additionally, one way ANOVA and t-test are used. In the data analysis, SPSS program is used.According to the findings of this study, a meaningful negative relationship is found between subjective well being and irrational beliefs of high school students. Also, a meaningful neagtive relationship is detected between subjective well being and the sub dimensions of irrational beliefs - need for approval, high expectation, levels of despair. In the study, the demographic features such as gender, age, grade level, parents being together or seperate, parents` attitudes, the number of siblings, perceived income status, perceived academic achievement, area of residence, perceived physical appearance and the activities conducted outside school hours are studied, too. Key Words: Subjective Well Being, Irrational Beliefs, High School Students.