Kanser hastası olan ve olmayan ergenlerin kendilik algısı ve öznel iyi oluşlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada kanser hastası olan ve olmayan ergenlerin kendilik algısı ve öznel iyi oluşları incelenmiştir. Çalışmaya İstanbul ili Anadolu Lisesi'nde öğrenim görmekte olan ergenler ile kanser teşhisi almış ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Onkoloji Hematoloji Bölümü ile Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi Çocuk Onkoloji Hematoloji Bölümünde tedavi görmekte olan 14-19 yaş arası ergenler dahil edilmiştir. Çalışmaya 35 kanser hastası ergen, 269 kanser hastası olmayan ergen katılmıştır.Katılımcılara demografik bilgi formu, Öznel iyi Oluş Ölçeği (Lise Formu) ve Ergenler İçin Kendilik Algısı Profili uygulanmıştır. İstatistiksel analizlerde `Kruskal Wallis-H` ,`Mann Whitney-U`, `tek yönlü varyans analizi (ANOVA)`, `Scheffe` `Bağımsız gruplar t testi` testleri ile Pearson analizi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda kanser hastası olan ergenlerin kendilik algısının atletik yeterlik, fiziksel görünüm ve romantik çekicilik alt boyutları ve öznel iyi oluş düzeyi anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet, yaş, anne ve babanın birlikte olması, babanın sağ olması, kardeş sayısı, algılanan sosyo-ekonomik durum değişkenlerinin öznel iyi oluş üzerinde anlamlı bir fark oluşturmadığı belirlenmiştir. Psikolojik destek almayan ergenlerin öznel iyi oluşu ve atletik yeterlik algısı daha yüksek bulunmuştur. Kız ergenlerin sosyal kabul algılarının, erkek ergenlerin ise atletik yeterlik ve fiziksel görünüm algılarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Anne babası birlikte olan ergenlerin kendilik algısının davranışsal yönelim ilkesi alt boyutunda puanlarının anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır. Romantik çekicilik algısının yaşa göre farklılaştığı görülmektedir. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre Ergenler İçin Kendilik Algısı Profili alt boyutları Öznel İyi Oluş toplam puanlarının %42.5'ini açıklamaktadır.

In this study, self-perception and subjective well-being of cancer non-cancer adolescents patients were investigated. Adolescents studying at Anatolian High School in İstanbul, and adolescents between 14-19 years of age who are diagnosed with cancer and under treatment in Istanbul University Cerrahpaşa Medical Faculty and Marmara University Pendik Research Hospital Child Oncology Hematology Departments are involved in this study in which 35 cancer and 269 non-cancer patients participated.Demographic information form, Subjective Well-Being Scale (High School Form), and Perceived Self-perception for the Adolescents were conducted on the participants. In the statistical analyzes, the SPPA sub-dimentions and SWB scale Total scores with `Kruskal Wallis-H`, `Mann Whitney-U`, `one way variance analysis (ANOVA)`, `Scheffe` Pearson's analysis were used to determine.As a result of the research, it has been determined that self-perception of the group with cancer was found significantly high in athletic competence, physical appearance and romantic appeal sub-dimensions and the level of subjective well-being. Gender, age, being together of mother and father, father's being alive, number of siblings, perceived socioeconomic status variables were found out not to make a significant difference on subjective well-being. Adolescents who not receiving psychological support were found out to have higher subjective well-being and athletic competence perception. Female adolescents had higher perceptions of social acceptance,whereas male adolescents had higher athletic competence and physical appearance perceptions. The scores of self-perception of the adolescents whose parents were together significantly high in the Behavioral Orientation Principle subscale. It seems were determined to be the perception of romantic charm differs according to age. According to regression analysis results, for adolescents, subdimensions SPPA predict SWB scale for %42,5.