Sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma becerileri üzerine bir araştırma

Abstract

Okuma eylemi, temelde yazıyı oluşturan harf ve işaretlerin çözümlenmesi olarak kabul edilir. Günümüzde okuma eyleminin asıl amacı ve işlevi anlamayı, yapılandırmayı, anlamlandırmayı, yorumlamayı, eleştirmeyi ve değerlendirmeyi sağlamaktır. Türkçe Öğretimi Programında (MEB, 2018) okuma becerisini geliştirerek öğrencilerin günlük hayatlarında karşılaştıkları yazılı metinleri doğru, akıcı ve uygun yöntem ve teknikleri kullanarak okuyabilmeleri; okuduklarını değerlendirip eleştirel bir bakış açısıyla yorumlamaları amaçlanmaktadır. Üstbiliş, herhangi bir şeyi öğrenmeye, anlamaya ek olarak onu nasıl öğrendiğinin de farkında olmaktır. Bu bağlamda bireyin okuma-anlama süreçlerinde okuma eylemine yönelik farkındalık geliştirmesi okuma, anlama verimini artırmaktadır. Bu çalışmada sekizinci sınıf öğrencilerinin hangi üstbilişsel okuma stratejilerini kullandıklarını ve üstbilişsel okuma stratejilerinin okuma başarısıyla ilişkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, İstanbul ili Kartal ilçesi 50. Yıl General Refet Bele Ortaokulunda okuyan sekizinci sınıf öğrencileridir. Çalışmada, Üstbilişsel Okuma Becerilerine Yönelik Gözlem Formu ve Üstbilişsel Okuma Becerilerine Yönelik Görüşme Formu kullanılmıştır. Gözlem formlarının analizinde betimsel istatistik, görüşme formlarının analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma öncesinde, okuma sırasında ve okuma sonrasında üstbilişsel okuma stratejilerini düşük sıklıkta kullandıkları belirlenmiştir. Özellikle okuma sırası stratejilerin çok düşük bir sıklıkta kullanıldığı elde edilen sonuçlar arasındadır. Okuma başarısı yüksek olan grubun okuma başarısı daha az olan gruba göre üstbilişsel okuma stratejilerini daha sık kullandıkları belirlenmiştir. Buna göre üstbilişsel okuma stratejilerinin kullanılması ile okuma başarısı arasında olumlu bir ilişki bulunduğu belirtilebilir. Anahtar Kelimeler: Türkçe eğitimi, okuma becerisi, üstbiliş, üstbilişsel okuma stratejileri.

The reading action is considered to be the perceiving of letters and signs forming the writing. Today, the main purpose and function of reading is to understand, to construct, to interpret, to criticize and to evaluate. In the Turkish Teaching Program (2018), students should be able to read the written texts they meet in their daily life by using correct, fluent and appropriate methods and techniques; it is aimed to evaluate what they read and to interpret them critically. Metacognition is not only learning and understanding something but also being aware of the action. In this context, improving the awareness of the individual in the reading-comprehension process increases the efficiency of comprehension.This study aimed to determine which metacognitive reading strategies are used by 8th grade students and the relationship of metacognitive reading strategies to reading performance. The participants of study are the 8th graders, which were studied at the 50. Yıl General Refet Bele Middle School's students in the province of Kartal in Istanbul.In the study, Metacognitive Awareness Reading Skills Observation Form, and Metacognitive Reading Skills Interview Form were used. Descriptive statistics were used in the analysis of the observation forms and content analysis was used in the analysis of the interview forms.As a result of the research; it was determined that eighth grade students used metacognitive reading strategies at low frequency before reading, during reading and after reading. Especially during reading strategies are used at a very low frequency. It was determined that the group with a high-achievement readers metacognitive reading strategy more frequently than the group with poor-achievement readers. According to this, it can be stated that there is a positive relation between the use of metacognitive reading strategies and reading success.Key Words: Turkish teaching, reading skills, metacognition, metacognitive reading strategies.