Dicle nehrinde yaşayan Carassius gibelio, Acanthobrama marmid ve Alburnus mossulensis türlerinin biyolojisi üzerine araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada Dicle Nehir Sistemi içindeki Bismil lokalitesinde yaygın dağılım gösteren bıyıksız balık türlerinden Carassius gibelio (Bloch, 1782), Acanthobrama marmid Heckel, 1843 ve A. mossulensis Heckel, 1843'in eşey dağılımı, boy ve ağırlık olarak büyüme ile büyüme oranları, kondisyon faktörü, eşeysel olgunluk yaşı ve boyu, üreme zamanı, yumurta verimi gibi bazı biyolojik özellikleri araştırılmıştır.Carassius gibelio'nun incelenen örnekleri I-VII yaş grupları arasında dağılım göstermiştir. Örnekler % 73 oranında dişi ve % 27 oranında erkek örneklerden oluşmuş olup, dişi-erkek oranı 1:0.37 olarak hesaplanmıştır. Çatal boy uzunlukları ile vücut ağırlıkları dişilerde 84-225 mm ve 14-210 g, erkeklerde ise 97-178 mm ve 20-128 g arasında değişmektedir. Boy-ağırlık ilişkisi dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; Log W =-3.9278 + 2.6633 Log FL (r2=0.7812) P<0.001,ile Log W =-4.6108 + 2.9667 Log FL (r2=0.9223) P<0.001 olarak hesaplanmıştır. Kondisyon faktörü değerleri dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; K= 2.23 ± 0.24, K = 2.09 ± 0.221 olarak belirlenmiştir. Von Bertalanffy yaş-boy ilişkisi denklemi dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; Lt=21.10 [1-e-0.3522 (t+0.19318)], Lt=18.8 [1-e-0.17 (t+3.07169)]şeklinde hesaplanmıştır. Üreme zamanının Mayıs ve Haziran ayları arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu periyottasu sıcaklığı 21.4oC ile 31 oC arasındadır. Yakalanan örneklerin yumurta sayısı 576 – 41079 arasında, yumurta çapı ise 0.253 mm (Temmuz-2012) ile 1.55 mm (Haziran-2012) arasında değişmektedir. Araştırma boyunca elde edilen Carassius gibelio örneklerinin dişi ve erkek örneklerine ait hesaplanan ortalama GSİ değerleri sırasıyla 2.2 - 27 ile 0.9 - 7.1 arasında değişmektedir. Eşeysel olgunluğa ulaşma yaşı ile boyu; dişilerde 2. yaş ve 13.7cm,erkeklerde ise 2. yaş ve 10.8 cm olarak bulunmuştur.Acanthobrama marmid'in incelenen örnekleri III-VII yaş grupları arasında dağılım göstermiştir. Örnekler % 82.3 oranında dişi ve % 17.7 oranında erkek örneklerden oluşmuş olup, dişi-erkek oranı 1:0.21 olarak hesaplanmıştır. Çatal boy uzunlukları ile vücut ağırlıkları dişilerde 97-195 mm ve 14-115 g, erkeklerde ise 107-164 mm ve 18-66 g arasında değişmektedir. Boy-ağırlık ilişkisi dişi ve erkek örneklerde sırasıylaLog W = -4,9564 + 3,0556 Log FL (r2=0,8641) P<0.001, Log W =-4.7102 + 2.9410 Log FL (r2=0,8457) P<0.001 olarak hesaplanmıştır. Kondisyon faktörü değerleri dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; K= 1.4674 ± 0.174, K = 1.4691 ± 0.176 olarak belirlenmiştir. Von Bertalanffy yaş-boy ilişkisi denklemi dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; Lt=32.76 [1-e-0.08059 (t+5.999257)],Lt=28.15 [1-e-0.1093 (t+3.12227)] şeklinde hesaplanmıştır. Üreme zamanının Mayıs ve Haziran ayları arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu periyotta su sıcaklığı 21.4oC ile 31 oC arasındadır. Yakalanan örneklerin yumurta sayısı 917 – 10282 arasında, yumurta çapı ise 0.2 mm (Haziran-2012) ile 1.5 mm (Mayıs 2013) arasında değişmektedir. Araştırma boyunca elde edilen Acanthobrama marmid örneklerinin dişi ve erkek örneklerine ait hesaplanan ortalama GSİ değerleri sırasıyla 1.8 – 17.05 ile 1.6 – 6.95 arasında değişmektedir. Eşeysel olgunluğa ulaşma yaşı ile boyu; dişilerde 3. yaş ve 20.8 cm, erkeklerde ise 3.yaş ve 15.5 cm olarak bulunmuştur.A. mossulensis'in incelenen örnekleri III-IX yaş grupları arasında dağılım göstermiştir. Örnekler % 84.6 oranında dişi ve % 15.6 oranında erkek örneklerden oluşmuş olup, dişi-erkek oranı 1:0.18 olarak hesaplanmıştır. Çatal boy uzunlukları ile vücut ağırlıkları dişilerde 88-202 mm ve 6-116 g, erkeklerde ise 103-169 mm ve 12-62 g arasında değişmektedir. Boy-ağırlık ilişkisi dişi ve erkek örneklerde sırasıyla : Log W =-5.5454 + 3.2716 Log FL (r2=0,8998) P<0.001, Log W =-4.8856 + 2.9645 Log FL (r2=0,8925) P<0.001 olarak hesaplanmıştır. Kondisyon faktörü değerleri dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; K = 1.1045 ± 0.139, K = 1.1016 ± 0.147 olarak belirlenmiştir. Von Bertalanffy yaş-boy ilişkisi denklemi dişi ve erkek örneklerde sırasıyla; Lt=20.97 [1-e-0.167135 (t+0.45986)], Lt=17.55 [1-e-0.357791 (t-1.788083)]şeklinde hesaplanmıştır. Üreme zamanının Nisan, Mayıs ve Haziran ayları arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu periyotta su sıcaklığı 21.4oC ile 31 oC arasındadır. Yakalanan örneklerin yumurta sayısı 486 – 19242 arasında, yumurta çapı ise 0.18 mm (Ağustos-2012) ile 1.55 mm (Nisan -2013) arasında değişmektedir. Araştırma boyunca elde edilen A. mossulensis örneklerinin dişi ve erkek örneklerine ait hesaplanan ortalama GSİ değerleri sırasıyla 0.85 – 10.8 ile 1.2 - 7 arasında değişmektedir. Eşeysel olgunluğa ulaşma yaşı ile boyu; dişilerde 2 yaş ve 13.7 cm, erkeklerde ise 2. yaş ve 10.1 cm olarak bulunmuştur.

In this study, some biological features like sex distribution, growth and growth rate of length and weight, condition factor, age and length of sexual maturity, egg production rate in species of non-barbus, Carassius gibelio (Bloch, 1782), Acanthobrama marmid Heckel, 1843 ve A. mossulensis Heckel, 1843 which are commonly distributed around Bismil locality in Tigris River system. The examined samples of Carassius gibelio were distributed between I-VII years age. The % 73 of the samples were female and % 27 of the samples were male and female-male rate was calculated as 1:0.37 Fork length and weight of females variated between 84-225 mm and 14-210 g, and between 97-178 mm and 20-128 g in males. The correlation of length-weigth between males and females were calculated as Log W =-3.9278 + 2.6633 Log FL (r2=0.7812) P<0.001, ile Log W =-4.6108 + 2.9667 Log FL (r2=0.9223) P<0.001. The condition factor in female and male individuals were determined as; C= 2.23 ± 0.24, C = 2.09 ± 0.221 respectively. The Von Bertalanffy correlation between age-length in female-male individuals was; Lt=21.10 [1-e-0.3522 (t+0.19318)], Lt=18.8 [1-e-0.17 (t+3.07169)] respectively. It was determined that the reproduction period was between May and June. The water temperature at this period was between 21.4oC and 31 oC. The egg number of captured samples varieted between 576 – 41079 and egg diameter varieted between 0.253 mm (July 2012) and 1.55 mm (June 2013). The average GSI value of female and male Carassius gibelio individuals varieted between 2.2 - 27 and 0.9 - 7.1respectively. It was determined that Sexual maturity age and length for females were age 2 and 13.7 cm length and for males were age 2 and 10.8 cm length.The examined samples of Acanthobrama marmid were distributed between III-VIIyears age. The %82.3 of the samples were female and %17.7 of the samples were male and female-male rate was calculated as 1:0.21.Fork length and weight of females variated between 97-195 mm and 14-115 g and between 107-164 mm and 18-66 g in males.The correlation of length-weigth between males and females were calculated as Log W = -4.9564 + 3.0556 Log FL (r2=0.8641) P<0.001, Log W =-4,7102 + 2,9410 Log FL (r2=0,8457) P<0.001, respectively. The condition factor in female and male individuals were determined as; C= 1.4674 ± 0.174, C = 1.4691 ± 0.176 respectively. The Von Bertalanffy correlation between age-length in female-male individuals was; Lt=32.76 [1-e-0.08059 (t+5.999257)], Lt=28.15 [1-e-0.1093 (t+3.12227)] respectively. It was determined that the reproduction period was between May and June. The water temperature at this period was between 21.4 oC and 31 oC. The egg number of captured samples varieted between 917 – 10282 and egg diameter varieted between 0.2 mm (June- 2012) ile 1.5 mm (May-2013). The average GSI value of female and male A.marmid individuals varieted between 1.8 – 17.05 and 1.6 – 6.95 respectively. It was determined that sexual maturity age and length for females were age 3 and 20.8 cm length and for males were age 2 and 15.5 cm length.The examined samples of A. mossulensis were distributed between III-IX years age. The % 84.6 of the samples were female and % 15.6 of the samples were male and female-male rate was calculated as 1:0.18. Fork length and weight of females variated between 88-202 mm and 6-116 g, and between 103-169 mm and 12-62 g in males.The correlation of length-weigth between males and females were calculated as Log W =-5.5454 + 3.2716 Log FL (r2=0.8998) P<0.001, Log W =-4.8856 + 2.9645 Log FL (r2=0.8925) P<0.001, respectively. The condition factor in female and male individuals were determined as; C = 1.1045 ± 0.139, C = 1.1016 ± 0.147 respectively. The Von Bertalanffy correlation between age-length in female-male individuals was; Lt=20.97 [1-e-0.167135 (t+0.45986)], Lt=17.55 [1-e-0.357791 (t-1.788083)] respectively. It was determined that the reproduction period was between April, May and June. The water temperature at this period was between 21.4oC and 31 oC. The egg number of captured samples varieted between 486 – 19242 and egg diameter varieted between 0.18 mm (August- 2012) and 1.55 mm (April- 2013). The average GSI value of female and male A. mossulensisindividuals varieted between 0.85–10.8 and 1.2-7 respectively. It was determined that Sexual maturity age and length for females were age 2 and 13.7 cm length and for males were age 2 and 10.1 cm length.