Kamu harcamaları ekonomik büyüme ve çevre kirliliği ilişkisinin analizi

Abstract

Gelişmiş veya gelişmekte olan tüm ülkelerin arzusu öncelikle ekonomik büyümedir. Çünkü ekonomisi büyüyen bir ülke istihdamını artırmaktadır. Hedeflenen ekonomik büyümeyi gerçekleştirirken kullanılacak girdiler oldukça önemlidir. Teknoloji, beşeri sermaye, enerji gibi girdiler üretim kapasitesinde artışa neden olmaktadır. Özellikle enerjinin rolü oldukça önemlidir. İçsel faktörlerden enerjinin son dönemlerde ekonomik büyüme üzerindeki etkisi çok fazla ele alınmaktadır. Dışsal değişken olan kamu harcamalarının da büyümeye dolaylı etkisi araştırmalarda yerini almıştır. Çalışmada 1980- 2017dönemine ait yıllık veriler Word Data Bank (WDI)'denalınarak Türkiye ekonomisinin kamu harcamaları, ekonomik büyüme ve çevre kirliliği ilişkisinin analizi için Sınırlı bilgi maksimum olabilirlik yöntemi, FMOLS, DOLS, Klasik OLS, ARDL ve Granger nedensellik analizleri ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi sınırlı bilgi maksimum olabilirlik yöntemi tahmininde pozitif (+) ve istatiksel olarak anlamlı çıkmıştır. Ayrıca bu sonuç FMOLS, DOLS ve Klasik OLS ile tahmininde de pozitif olarak (+) teyit edilmiştir. Ancak ARDL sonucuna göre kamu harcamaları ekonomik büyüme üzerine etkisi negatif (-) ve istatiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Çevre ilişkisi analizinde ise Klasik OLS, DOLS ve ARDL tahminleri ile negatif (-) ilişkisi tespit edilmiştir. Sadece FMOLS sonucuna göre karbon emisyonun'daki %1'lik artışın ekonomik büyümeyi %0.27 artırmakta olduğu bulunmuştur. Son olarak çalışmada Granger nedensellik analizine göre ekonomik büyümeden merkezi hükümet harcamalarına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kamu harcamaları, ekonomik büyüme, CO2, Türkiye

Economic growth is the primarily will of the developed or developing countries. Because countries whose economy is growing increase their employment. Inputs such as technology, manpower, energy cause increase in output. Mainly, the role of the energy is quite important. The effect of theEnergy as an internal factor in economic growth has been addressed recently. The indirect effect of public expenditures as an external factor has taken its place in researches.In our study, 1980-2017 period of annual data of Word Data Bank (WDI) are used and public expenditures of Turkey's economy are examined for the analysis of economic growth and environmental pollution correlation; by utilizing the limited information maximum likelihood method, FMOLS, DOLS, classical OLS, ARDL and Granger causality analysis. As a result this study, the effect of public expenditures upon economic growth came out positive in limited information maximum likelihood method and it was statistically significant. Furthermore, this result was also confirmed as positive through the methods of FMOLS, DOLS and classical OLS. However, the effect of public expenditures upon economic growth came out negative and statistically insignificant as a result of ARDL test. As for the environmental relation analysis, a negative (-) correlation is detected through the classical OLS, DOLS and ARDL estimations. However, 1% increase in carbon emission boosts economic growth 0.27 % according to the results of FMOLS. Finally, according to the Granger causality analysis, a one-way causality relation is identified from economic growth to central government expenditures.Keywords: Public expenditures, economic growth, Co2, Turkey