Pamukta (Gossypium hirsutum L.) bitki sıklığının verim,lif kalite kriterleri ve fizyolojik parametrelere etkisi

Abstract

Bu çalışma pamukta bitki sıklığının verim, verim bileşenleri, lif kalite kriterleri ve bazı fizyolojik parametrelere etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri bölümü deneme alanında 2017 yılında tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüş ve denemede materyal olarak BA 119 pamuk çeşidi kullanılmıştır. Denemede kontrol dahil olmak üzere 6 farklı uygulama (Kontrol, 5 cm bitki sıklığı, 10 cm bitki sıklığı, 15 cm bitki sıklığı, 20 cm bitki sıklığı, 25 cm bitki sıklığı) yer almıştır. Farklı bitki sıklığı uygulamalarının ilk meyve dalı boğum sayısı, koza sayısı, çırçır randımanı, kütlü pamuk verimi, lif pamuk verimi ile normalize edilmiş vejetasyon farklılık indeksi (NDVI değeri) bakımından önemli istatistiki farklılıklara yol açtığı belirlenmiştir. İncelenen özelliklerden bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, koza ağırlığı, koza kütlü ağırlığı, kozada tohum sayısı, 100 tohum ağırlığı, yaprak/kanopi sıcaklığı, yaprak klorofil içeriği, yaprak alanı, lif inceliği, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif kopma uzaması, lif üniformite oranı, kısa lif oranı, lif parlaklık değeri, lif sarılık değeri ve iplik olabilirlik indeksi bakımından ise farklılıkların önemli olmadığı belirlenmiştir.Kütlü pamuk verimi, lif pamuk verimi, çırçır randımanı, ilk meyve dalı boğum sayısı ve normalize edilmiş vejetasyon farklılık indeksi (NDVI değeri) bakımından en yüksek değerler 5 cm bitki sıklığı ile seyreltmenin yapılmadığı kontrol uygulamasından elde edilirken, koza sayısı bakımından en yüksek değer 20 cm ve 25 cm bitki sıklığı uygulamalarından elde edilmiştir. İncelenen fizyolojik parametrelerden yaprak/kanopi sıcaklığı, yaprak alanı, yaprakta klorofil içeriği değerleri ile lif kalite kriterleri üzerine bitki sıklığının önemli bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Çalışma BA 119 pamuk çeşidi ile tek yıllık olarak yürütülmüştür, elde edilen sonuçların BA 119 pamuk çeşidi ve denemenin yürütüldüğü yılın iklim koşullarını yansıttığı sonucuna varılmıştır.

This study was carried out to determine the effect of different plant spacing on cotton yield, yield components, fiber quality traits and some physiological parameters. The study was conducted at Siirt University Faculty of Agriculture Department of Field Crops experimental area as randomized complete block design with four replications in 2017. BA 119 cotton variety was used as plant material. In the study 6 different plant spacing applications including control (Control, 5 cm, 10 cm, 15 cm, 20 cm and 25 cm plant spacing) were investigated. It was determined that different plant densities caused significant statistical differences in terms of number of the first fruiting branch, number of boll, ginning percentage, seed cotton yield, fiber yield and NDVI (normalized difference vegetation index). Plant height, number of monopodial branches, number of sympodial branches, boll weigth, seed cotton weight/boll, number of seeds/boll, 100 seed weigth, canopy temperature, chlorophyll content, leaf area, fiber fineness, fiber length, fiber strength, fiber elongation, fiber uniformity, short fiber index, fiber reflectance, fiber yellowness and spinning consistency index.were non significant. The highest values in terms of seed cotton yield, fiber yield, ginning percentage, number of first fruiting branch and normalized difference vegetation index (NDVI value) were obtained from the control and 5 cm plant spacing, while the highest boll number value was obtained from 20 cm and 25 cm plant spacing. In the study investigated physiological parameters such as canopy temperature, leaf area, chlorophyll content and fiber technological traits did not shown any significant effect. The study was conducted with BA 119 cotton variety and it was concluded that the results reflect the climate conditions of the year of experiment and BA 119 cotton variety.