Örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiler üzerine bir uygulama: Karaman Valiliği ve İl Özel İdaresi örneği

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı, çalışma ortamında bireylere üst yönetim veya mesai arkadaşları tarafından uygulanan davranışların işgörenler tarafından ne kadar adil olarak algılanıp algılanmadığını belirlemek ve örgütsel adaletin bireylerin örgütsel vatandaşlık davranışlarına ne yönde etkide bulunduğunu tespit etmektir.İnsanlar günlük zaman dilimlerinin büyük bir bölümünü bir işyeri çatısı altında geçirmektedirler. Dolayısıyla örgütsel huzur ve barışın sağlanılmasında adalet algısı çok önemli bir çalışma faktörüdür. Bu bağlamda söz konusu çalışma kamu kurumlarında görev yapan kamu çalışanlarının örgütsel adalet algılarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Örgütsel adalet işgörenlerin ödüller, ikramiyeler, terfi ve izinler gibi çıktılar ve kararların alınması sürecine katılımlarıyla ilgili algılarını içermektedir. Buna karşılık örgütsel vatandaşlık davranışları ise, iş tanımlarında formel olarak öngörülmeyen, yapılması zorunlu tutulmayan, gerçekleştirildiğinde ödüllendirilmeyen, gerçekleştirilmediğinde ise cezalandırılmayan ve daha çok kişisel tercihe bağlı olarak gerçekleştirilen gönüllü davranışlardır. Her iki örgütsel değişken de örgütün huzuru, verimliliği ve etkinliği ile yakından alakalıdır.Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde; örgütsel adalet kavramı incelenmiştir. Günümüze kadar geliştirilmiş bulunan örgütsel adalet ile ilgili teoriler kısaca incelendikten sonra örgütsel adalet kavramı, benzer kavramlar, örgütsel adaletin türleri, önemi ve sonuçları üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde örgütsel vatandaşlık davranışları ele alınmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışları kavramının tanımı, benzer kavramlarla ilişkileri, örgütsel vatandaşlık davranışlarını etkileyen faktörler, literatürde yer alan vatandaşlık davranışları, etki ve sonuçları incelenmiştir.Bu tez çalışmasının üçüncü bölümünde örgütsel adalet ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiler masaya yatırılmıştır. Literatürde geniş kabul gören örgütsel adaletin üç önemli türü olan prosedürel, etkileşimsel ve dağıtımsal adaletin örgütsel vatandaşlığın beş farklı davranış kalıbını oluşturan örgütsel gelişime katkı, yardımseverlik, kişisel gelişim, sahiplenme ve centilmenlik davranışları ile olan ilişkileri ele alınmıştır.Son bölümde araştırmada ileri sürülmüş olan hipotezleri test etmek amacıyla Karaman Valiliği ve Karaman İl Özel İdaresinde yapılmış olan anket çalışmasıyla ilgili bulgulara yer verilmiştir. İlk üç bölümde çalışma literatür kapsamında teorik bir çerçevede sunulduktan sonra, bu bölümde araştırmanın uygulama kısmını desteklemek için anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada örgütsel adaleti ölçmek üzere Moorman tarafından geliştirilen Örgütsel Adalet Ölçeği kullanılmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışlarını ölçmek üzere ise Podsakoff ve arkadaşları (2000) ile Morrison tarafından (1994) geliştirilen ve Türker (2006) ile Yenerli ve Aksoy tarafından uyarlanmış Örgütsel Vatandaşlık Ölçeğinin kısa formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde korelasyon, regresyon, t-testi ve Anova analizleri kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler: Örgütsel Adalet, Örgütsel Vatandaşlık Davranışları, Kamu Çalışanları, Karaman.

The aim of this thesis is determine the working environment by individuals, senior management or colleagues just how much the behavior as detected by employees and what effect on organizational justice, organizational citizenship and that is to identify individuals.Daily time periods, people spend a large portion of a under the workplace roof. Therefore, for provide the perception of organizational justice, peace is very important factor in a study. In this context, the work of public institutions working in the public employees' perceptions of organizational justice aims to examine the impact of organizational citizenship behavior. Organizational justice employees awards, bonuses, promotions, and permits the taking of decisions as the outcomes and perceptions about the process includes the participation. However, the Organizational Citizenship Behavior was unpredictable as formal job descriptions, which were not necessarily done, performed, rewarded, punished, and the more wasn?t realized the voluntary behaviors, depending on personal preference. Both the organization's peace of organizational variables is closely tied to the efficiency and effectiveness.Work consists of four main sections. In the first part explored the concept of organizational justice. Until recently developed theories about the organizational justice, after briefly reviewing the concept, similar to the concepts of organizational justice types, importance, and focused on results.The second section, organizational citizenship behaviors are discussed. Definition of the concept of organizational citizenship behaviors, similar concepts, relationships, factors that affect organizational citizenship behavior, citizenship behaviors in the literature, examined the impact and results.The third section of this thesis the relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors deposited at the table. Organizational justice, which is widely accepted in the literature in three important procedural, interactional justice and organizational citizenship five different distributional pattern of behavior which contribute to organizational development, helping others, personal development, ownership and the relationship with the gentleman's behavior is discussed.In order to test research hypotheses have been proposed in the final chapter of the Special Provincial Administration has been Karaman Governorship and the survey findings related to the operation are included. The first three chapters of a theoretical framework, following the submission of the scope of work of literature, part of the application of research to support the survey was conducted in this section. The study of organizational justice, Organizational Justice Scale was used to measure developed by Moorman. Organizational Citizenship Scale was used to measure organizational citizenship behavior in order to developed from Podsakoff et al (2000) and Morrison (1994) and adapted from Turker (2006) and short form by Yenerli. Evaluation of the data obtained from correlation, regression, t-test and ANOVA analysis were used.Keywords: Organizational Justice, Organizational Citizenship Behaviors, Public Employees, Karaman.