Yoksulluk kıskacındaki sığınmacılarda toplumsal cinsiyet pratikleri: Karaman örneği

Abstract

Yerinden edilmişlik günümüzün büyük sorunları arasındadır. İstem dışı gerçekleşen göç süreci krizlerin sonucudur ve yeni krizlerin de doğmasına zemin hazırlamaktadır. Krizler, toplumsal katmanlardan altta yer alanları üsttekilerden daha fazla etkilemektedir. Sözgelimi yoksullar, kadınlar, çocuklar, heteroseksüel olmayan cinsiyet grupları, çalışamayan erkekler ve yaşlılar en kırılgan gruplar arasındadır. Bu çalışmada, dezavantajlı gruplar konusu işlenirken göz ardı edilen `erkeklik` kavramı özellikle ele alınmıştır. Bu gruplar, dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de bir yandan sığınmacı oldukları için, bir yandan da toplumsal hiyerarşinin en altında oldukları için sorun yaşarlar. Acaba bu kavramsal çerçeve, Karaman'da son altı yıldır sığınmacı statüsüyle yaşamını sürdüren uluslararası göçmenler için de geçerli midir? Bu soruya cevap verebilmek için 2016-2017 yıllarında 21 haneden derlenen veriler nitel analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın bulguları toplumsal hiyerarşinin alt tabakasında yer alan grupların hem sığınmacı olmanın zorluklarıyla hem de alt tabakada olmanın sırtlarına yüklediği yükle hayatlarını sürdürmeye çalıştıklarını göstermiştir. Bu araştırma sayesinde ilk kez Karaman'daki sığınmacıların günlük hayata katılımları, karşılaştıkları zorluklar ve bu zorluklarla baş etme stratejileri başlangıç düzeyinde ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Yersizleşme, Toplumsal Cinsiyet, Erkeklik, Yoksulluk, Yoksunluk, Uluslararası Göç, Karaman.

Displacement is amongst the most significant problems of today. Internal displacement stems from societal crises and brings about more crises in time. Such crises undoubtedly affect the social groups in lower strata of societies more severely than those in upper strata. For instance, the poorer, women, children, non-heterosexual gender groups, disabled men and elderly are among the most vulnerable. In this study, the concept of `masculinity`, which has long been neglected in the analysis of disadvantaged groups, is specifically discussed. These groups in Turkey have, similar to everywhere else in the world, been facing difficulties both due to being internally displaced and having a lower status on the social strata. This study asks if this conceptual framework could be applicable to the case of international migrants who have been living in the city of Karaman for the past 6 years in refugee status. To answer that question, this research takes a qualitative approach to the data gathered from 21 households between 2016 and 2017. The findings demonstrate those communities from lower strata of social hierarchy have been carrying the burden of both living with the difficulties of being a refugee and having to a lower status in society. With this study, the participation of Karaman refugees in daily life, the challenges they face and the strategies they developed to tackle those challenges are uncovered for the first time at an introductory level.Keywords: Displacement, Gender, Masculinity, Poverty, Deprivation, International Migration, Karaman.